خودنمایی‌های نوظهور دخترانه

دوات آنلاین-سارا دختر 11ساله‌ای است که دانش‌آموز پایه هفتم است. پدرش بیکار و معتاد به تریاک است و مادرش هم خانه‌دار. یک خواهر سه‌ساله هم دارد. پدرش وقتی حال و روز خوشی نداشته باشد با مشت و لگد به جان مادر و خواهر و خود سارا می‌افتد. حالا مشاور مدرسه او می‌گوید سارا نفرتی عمیق نسبت به پدرش پیدا کرده که به خشمی نهفته در درون او تبدیل شده است. او برای خلاصی از این خشم و نفرت، خودزنی کرده و دست‌هایش را تیغ ‌زده است. دانش‌آموزان دختر مثل سارا کم نیستند. مریم شاهکار، مشاور مدرسه سارا، می‌گوید دانش‌آموزانی مانند سارا زیاد دارد که خانواده‌هایشان همیشه درگیر خشونت و پرخاشگری هستند و آنها برای آرام‌کردن خود دست‌هایشان را تیغ می‌زنند.

این مشاور می‌گوید با وجود اینکه در این منطقه خانواده‌ها به‌لحاظ مالی و فرهنگی در سطح پایینی هستند؛ اما در سال‌های گذشته این مشکلات را نداشتیم ولی در سال تحصیلی 95 - 96 بود که تیغ‌زنی به‌وفور در مدرسه دیده شد. به‌طوری‌که به گفته این مشاور مدرسه او همراه مدیر مدرسه توانسته است 80 نفر از دانش‌آموزان این مدرسه 350 نفری را که تیغ‌زنی کرده‌اند، شناسایی کند. با‌این‌حال بخش زیادی از این تیغ‌زنی‌ها تقلید دانش‌آموزان از یکدیگر است.

این مشاور مدرسه می‌گوید: «بچه‌ها از هم یاد می‌گرفتند که این کار را انجام دهند؛ یکی از دانش‌آموزان به دوستش می‌گفت من دستم را تیغ زدم و احساس آرامش کردم. حالا تو هم که شکست عشقی داشتی و پسر مورد علاقه‌ات تو را رها کرده است، این کار را بکن».

 در این میان حتی دانش‌آموزانی وجود دارند که خودشان جرئت این کار را نداشتند و دوستانشان این کار را برایشان انجام می‌دادند.

 به گفته شاهکار، آنها تیغ اصلاح به مدرسه می‌آوردند و اگر این امکان وجود نداشت، با تیغ تراش دست یکدیگر را تیغ می‌زدند. او تن‌دادن برخی از دانش‌آموزان به این کار را به این دلیل می‌داند که بچه‌ها در این سن با گروه همسالان همراهی بیشتری دارند و تقلیدشان خیلی بیشتر است. عده‌ای از دختران دانش‌آموز هم این کار را نشانه شجاعت می‌دانند. آنها می‌گویند ما با این کار عشقمان را به ‌پسر مورد علاقه‌مان نشان می‌دهیم، مثلا اسمش را روی دستمان حک می‌کنیم، عکس می‌گیریم و روی تلگرام و اینستاگرام می‌گذاریم. برخی از دانش‌آموزان که از تیغ‌زنی می‌ترسند، برای اینکه از دوستان خود عقب نمانند و آنها تحقیرشان نکنند، دست‌های خود را باندپیچی کرده و تظاهر به تیغ‌زنی می‌کنند. چند نفر از این دانش‌آموزان به مشاور مدرسه خود گفته‌اند اگر این کار را نکنیم، بچه‌های دیگر به ما ترسو و عقب‌افتاده می‌گویند. به اعتقاد این مشاور مدرسه در همه این موارد تیغ‌زنی جنبه‌هایی از خودنمایی و جلب توجه وجود دارد.

در یکی از موارد دیگر یکی از دانش‌آموزان دختر دست خواهر کوچک ابتدایی‌اش را تیغ زده و عکس آن را در تلگرام منتشر کرده بود. در این میان خانواده‌‌های این دانش‌آموزان از رفتار فرزندان خود هیچ اطلاعی ندارند و فکر می‌کنند فرزند آنها از این قاعده مستثناست. پدر یکی از دختران دانش‌آموز بعد از اینکه با تماس مدیر مدرسه از این مسئله مطلع‌ شده بود، به‌حدی متعجب شده بود که فقط روی صندلی نشسته، اشک از چشمانش جاری شده و احساس شرمندگی می‌کرد.

 معمولا سطح درسی اغلب این دانش‌آموزان پایین است و در بین دانش‌آموزان درس‌خوان چنین مشکلی کمتر وجود دارد. به اعتقاد این معلم، چنین دانش‌آموزانی معمولا برای خود هدفی دارند و ذهنشان درگیر مسائل مهم‌تری است.

شاهکار می‌گوید: «بیشتر دانش‌آموزانی که تیغ‌زنی می‌کنند، خانواده‌‌هایی بی‌توجه دارند. به‌ویژه آنکه مادران این دانش‌آموزان گاه مادران بی‌توجه هستند و نمی‌دانند با فرزندشان چطور ارتباط برقرار کنند. در این میان بعضی از دانش‌آموزان می‌ترسند نزد مشاور مدرسه بروند، زیرا می‌ترسند حرفشان به گوش پدر و مادر یا مدیر مدرسه برسد».