بازی ایجنتها در ایران؛ چند ساله امضا کن، یکساله فسخ کن
در باشگاههای ایرانی همیشه نگاهها روزمره است، آنچنان که قراردادها را کوتاهمدت میبندند، با این تلقی که دوره مدیریت خودشان هم شاید کوتاه باشد.
دوات آنلاین-آنچه در قراردادهای باشگاه پرسپولیس دیروز افشا شده، فقط نمونه کوچکی از یک رویکرد هولناک اقتصادی در باشگاههای ایرانی است. چند بازیکن پرسپولیس مثل ترابی، بیرانوند و انصاری در قرارداد خود بندی دارند که به آسانی میتوانند با یک پیشنهاد تازه پرسپولیس را ترک کنند. این یعنی قرارداد بلندمدت با بازیکن در فوتبال ایران یک شوخی است. در استقلال هم ماجرا همین است.
ایران ورزشی با مقدمه بالا نوشت: یادتان هست امید نورافکن چطور و با چه مبلغ ناچیزی از استقلال به بلژیک رفت؟ یادتان هست در تمام سالهای اخیر جدایی بازیکنان از پرسپولیس و استقلال اغلب هیچ درآمدی برای این باشگاهها نساخته؟ در این باشگاهها چه خبر است؟ چرا باشگاههایی که از حق پخش تلویزیونی چندان بهرهمند نیستند، در عقد قرارداد با بازیکنان به درآمدزایی فکر نمیکنند؟
در باشگاههای ایرانی همیشه نگاهها روزمره است، آنچنان که قراردادها را کوتاهمدت میبندند، با این تلقی که دوره مدیریت خودشان هم شاید کوتاه باشد اما با این شیوه کار، همیشه این باشگاهها به چالشهایی میرسند که امروز رسیدهاند. در گذشته نیز بهتر از این نبود. همیشه این چالشها وجود داشت. اگر میخواهیم باشگاههای ایرانی همیشه با چنین بحرانهایی در فصل نقل و انتقالات مواجه نشوند، نیازمند بازنگری در باشگاه است.
مدیرانی که همواره به عکسهای یادگاری در نقل و انتقالات فکر میکنند، نمیتوانند شرایط بهتری را برای باشگاه خود بسازند. عکسهای یادگاری در نقل و انتقالات اعتبار خبری کوتاهمدتی را میسازند اما فردایی هم از راه میرسد که هوادار دیگر حوصله تماشای آلبوم عکس مسوول نقل و انتقالات باشگاه را ندارد و پرسشهای هوادار شروع میشود. مهمترین پرسش اینکه چرا هرگز به فکر آینده نیستید؟
اما چرا قراردادهای بازیکنان با این بندهای عجیب در باشگاهها بسته میشوند؟ آیا مدیر برنامههای این بازیکنان اینقدر آسان میتوانند باشگاه را آنچنان تحت تاثیر قرار دهند که باشگاه حق فسخ یکطرفه به بازیکنانش بدهد؟ مدیربرنامهها در هر کجای دنیا ممکن است چنین تاثیرهایی بگذارند و این باشگاهها هستند که باید تن به چنین قراردادهایی ندهند. بازخوانی آنچه نناد پتروویچ، یک ایجنت بلژیکی درباره فساد موجی بیات در لیگ بلژیک گفته بود، به این بحث کمک میکند:
«دیگر مثل سابق ایجنتها ملزم به قبولی در امتحان یا ارائه ضمانت نیستند. کافی است ۵۰۰ یورو پرداخت کنید و لایسنس شما آماده است. در نتیجه امروز در بلژیک با ۳۵۰ ایجنت طرف هستید! ولی چند نفر از آنها قادر به ارتزاق هستند؟ اینجا همگی با ایجنتی سر و کار دارند که همه جا هست؛ موجی بیات. در صورتی که بازار بلژیک بازار عظیمی نیست. بیات تقریبا یگانه ایجنت این بازار است و مسبب ترامپیزه شدن این شغل.
مدام به افتخار خودش توییت ارسال میکند، به داوران توهین میکند، به مربیان توهین میکند. وقتی مربی باشگاه کورتره به بازیکنانش مثل ژرمی پربه بازی نمیدهد مسخرهاش میکند. در هیچ کشوری چنین چیزی نمیبینید. بازیکنها اغلب مجبورند مستقیم یا غیر مستقیم از کانال موجی بیات عبور کنند چون مدیران باشگاهها این را تحمیل میکنند. بهعنوان مثال برای اینکه ادریس سیلا از وارگم به اندرلخت منتقل شود باید به بیات کمیسیون دهد. مدیربرنامه این بازیکن که مدیر دبروین هم هست باید در این مورد بخصوص کمیسیونش را با بیات تقسیم کند.
مجتبی بیات برای خرید بازیکنی چون ماکسیم کولن از اندرلخت ابتدا با مدیربرنامه این بازیکن به سختی بر سر حقوق ماهیانهاش چانه میزند. بعد از حصول توافق، مدیربرنامه میگوید حالا باید به باشگاه اندرلخت اطلاع دهیم ولی در کمال شگفتی بیات پاسخ میدهد: نیازی نیست چون من از طرف اندرلخت وکالتنامه دارم و درعرض ۳ ثانیه در یک نقش جدید ظاهر میشود! چطور میشود که یک شخصی همزمان ایجنت بازیکن باشد و هم وکیل باشگاهی که او را میفروشد؟ بیات از دو طرف کمیسیون میگیرد. چنین کاری در انگلیس جرم است.
یک محوری وجود دارد به نام محور شارلروا-اندرلخت-گاند. در همه ورودی و خروجیها رد پای بیات دیده میشود. قبل از آن باشگاهی مثل گنک هزینههای زیادی به خاطر این نوع روابط پرداخت کرده بود و زمان زیادی گذشت تا دوباره روی پای خودش بایستد. مبالغی در نقل و انتقالات رد و بدل میشود که برای هیچکس قابل فهم نیست. سه تا چهار میلیون یورو برای یک بازیکن ذخیره چون کنی سایف و ۳ میلیون برای زیوتا موریوکا. مثال این محور انتقال داوید پوله، سباستیان دواست و کارا در این سه باشگاه است که با مبالغی گزاف دست به دست شدهاند.»
این فقط یک مثال است برای دانستن آنچه در پشت پرده قراردادها میگذرد. همین دیروز کمیته اخلاق حکم محرومیت ۵ ساله دو مدیر باسابقه چند دهه مدیریت را در فوتبال صادر کرد. همین حکم میتواند نشان دهد در پشت پردهها چه میگذرد یا در بحث ما چرا قرارداد بازیکنان گزاف و گزافتر میشود یا چرا در قراردادها حق فسخ آسان نوشته میشود و هیچکس ملالی هم ندارد، جز ما با غرغرها و هواداران با چند توییت. در فوتبال ایران حتی قراردادهایی که چند ساله امضا میشوند، میتوانند هر لحظه فسخ شوند و این از عجایب در نقل و انتقالات است. در واقع مدیران هنگام عقد قرارداد از امضای چند ساله حرف میزنند اما آن بند مخفی را از همه پنهان میکنند. این پنهانکاری چه بسا دلایلی دارد که نباید دربارهاش حرف زد.
12jav.net