نگاهی به حضور سیاسیون در صحنه تئاتر

دوات آنلاین-سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در حالی به روز پایانی خود رسید که حضور پررنگ مردان عرصه سیاست از ویژگی‌های قابل توجه آن بوده است.

جشنواره تئاتر فجر سال 96 فارغ از حاشیه‌ها و انتقادها و نقاط ضعف و قوتش از یک جهت به طور خاص می‌تواند مورد توجه باشد که آن هم آمدن چهره‌های سیاسی کشور از نماینده مجلس گرفته تا معاون رییس جمهور و وزیر برای تماشای تئاتر است، مخصوصا اینکه گذر برخی از این چهره‌ها دست‌کم در دوران مدیریت‌شان به یک سالن تئاتر نیفتاده بود.

طبق شنیده‌ها به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز اقدام اداره کل هنرهای نمایشی و صدور کارت VIP  و ارسال جدول جشنواره تئاتر فجر برای تمام اعضای هیات دولت، از آن‌ها برای شرکت در جشنواره دعوت شده بود و به این ترتیب حضور برخی چهره‌های نزدیک به حجت‌السلام و المسلمین روحانی از جمله محمد نهاوندیان و محمود واعظی (معاون اقتصادی و رییس دفتر رییس جمهور) را برای تماشای برخی نمایش‌های جشنواره شاهد بودیم.

از دیگر دولتمردان و چهرهای سیاسی هم به سید حسن قاضی‌زاده هاشمی (وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) و حجت‌السلام مازنی (نماینده و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی) می‌توان اشاره کرد که بعضی از آن‌ها به همراه خانواده‌هایشان به تماشای تئاتر نشستند و در این بین غیبت دیگر نمایندگان کمیسیون فرهنگی در مهم ترین رویداد تئاتری کشور قابل تامل است.

البته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در چند روز گذشته با وجود حضور میهمانانی از هیات دولت در جشنواره نبود که گویا در سفر بوده اما خانواده‌ وی نمایش‌های مختلفی را در تالارها تماشا کردند. با این حال در نبود سیدعباس صالحی، غیبت سیدمجتبی حسینی  ـ معاون هنری وزیر فرهنگ ـ هم جای تعجب داشته و به او، دبیر جشنواره را هم باید اضافه کرد که با وجود مسئولیتی که در این رویداد هنری دارد اما تقریبا میزبانی تمام مهمانان سیاسی جشنواره به عهده مدیرکل هنرهای نمایشی افتاد.

از این‌ها که بگذریم نفس حضور سیاسیون در یک رویداد هنری آن هم تئاتر که در طول سال کمتر شاهد چنین توجهی است، قابل تامل و بررسی است. باید دید آیا حضور این چهره‌ها برای اهالی تئاتر فقط دستاورد یک عکس یادگاری را در پشت صحنه تئاترها یا در سالن‌ها به همراه دارد یا بعدها به عنوان برگی از توجه دولت یا مجلس به تئاتر مورد استفاده قرار می‌گیرد؟ درواقع آیا این حضورها قرار است دردی هم از دردهای جامعه هنری که بیشترین حمایت‌ را از دولت فعلی داشته دوا کند؟

آیا مدیرانی که به ندرت در برنامه‌های هنری شرکت می‌کنند بویژه آن‌هایی که در تقسیم و توزیع بودجه نقشی مهم دارند از نزدیک در جریان مشکلات جامعه هنری از جمله تئاتر هستند؟ آیا خبر دارند که تئاتری‌ها بودجه خود را به سختی و از پسِ گذشتن از پروسه‌ای طولانی، تازه آن هم نصف و نیمه دریافت می‌کنند؟ آیا این حضورها منتج به حمایت از تئاتر برای داشتن جایگاهی در برنامه‌ریزی‌های کلان و کاهش فشارهای بیرونی می‌شود؟

همچنین می‌شود این پرسش را مطرح کرد که از بین این چهره‌ها چند نفر از آن‌ها تا به حال گشتی در اطراف ویترین تئاتر کشور زده و به وضعیت مهم‌ترین سالن تئاتری پایتخت که در چهل‌وپنجمین  سالروز احداث‌ آن هستیم، رسیدگی کرده‌ است؟ آیا می‌دانند این بنا چند سالی است معطل رسیدن بودجه‌ای است تا ایمن‌سازی و بازسازی سالن‌هایش به اتمام برسد تا تماشاگرانی که به تالارهای تئاتر شهر می‌روند در آرامش و فضایی استاندارد و ایمن به تماشای تئاتر بنشینند؟

پاسخ بیشتر این پرسش‌ها را باید از این پس و در عملکرد این مدیران دید، اما شاید کمترین دستاورد حضور این چهره‌های سیاسی این باشد که به وقت مواجهه با اظهارات و قضاوت‌هایی در بولتن‌ها و ترییبون‌های خاصی که تئاتر را هدف قرار می‌دهند، دست‌کم می‌دانند از چه چیزی صحبت می‌شود.

و در این بین از مدیران فرهنگی و هنری هم باید این را پرسش را مطرح کرد که چگونه از فرصت حضور سیاسیون استفاده خواهند کرد؟ ‌

فعلا از اولین نتایج آمدن دولتمردان به جشنواره تئاتر فجر به برخی اظهارات آن‌ها می‌توان اشاره کرد.

در یک مورد محمود واعظی -رییس دفتر رییس جمهور- پس از تماشای نمایش «آکواریوم» سیامک احصایی در تئاتر شهر این نکته را تایید کرد که در دولت یازدهم و همچنین انتخابات دولت دوازدهم اصحاب فرهنگ و هنر بیشترین حمایت را از شخص حجت‌الاسلام روحانی برای رسیدن به کرسی ریاست جمهوری و نیز بیشترین نقش را برای جلب حداکثری مشارکت مردم در انتخابات داشتند و تاکید کرد که تلاش دولت این است که آنچه وعده داده شده، میان دولت و هنرمندان با هم پیش برده شود.

همچنین محمد نهاوندیان - معاون اقتصادی رییس جمهور - هم که به تماشای اپرای عروسکی خیام نشسته بود، تاکید کرد، «نباید اجازه داد بودجه تئاتر در راه یخ بزند، من با دیدن این نمایش انگیزه پیدا کردم و به حتم پیگیر موضوع بودجه تئاتر خواهم بود.»