روش نگهداری و تکثیر گل کریسمس یا گیاه بنت القنسول

دوات آنلاین -بین تصاویری که هر ساله به مناسبت سال نوی میلادی دست‌به‌دست می‌شود عکس یک گل زیاد دیده می‌شود: بنت القنسول، که چون نزدیکی‌های کریسمس گل می‌دهد در بعضی کشورها مثل مکزیک و گواتمالا به‌نام گل کریسمس هم معروف است. اسپانیایی‌ها به آن گل عید پاک می‌گویند و در شیلی و پرو به‌نام تاج رشته‌کوه‌های آند شناخته می‌شود. مردم کشور ترکیه هم آن را گل آتاتورک می‌نامند.

 

جام جم نوشت: در آمریکا ۱۲ دسامبر (حدودا ۲۱ آذر) روز ملی این گل محبوب نام‌گذاری شده‌است. این روز سالگرد درگذشت جوئل رابرتز پوینست، سفیر ایالات‌متحده در مکزیک است. و اما وجه‌تسمیه‌اش چیست؟ این گل اصالتا مکزیکی است. در انگلیسی نام این گیاه پوینستیا است که از نام اولین سفیر آمریکا در مکزیک، جوئل رابرت پوینست، گرفته شده. او در سال ۱۸۲۵ این گیاه را در منطقه‌ای از مکزیک دید و همراه خودش به آمریکا آورد، در گلخانه‌اش تکثیر و به دوستان خود و باغ‌های گیاه‌شناسی اهدا کرد. چون هر کشوری می‌رفت آن را با خودش می‌برد در کشورهای عربی به نام بنت القنسول یا دختر کنسول معروف شد.

 

در افسانه‌های مکزیکی آورده‌اند که در قرن ۱۶ میلادی دختر روستایی فقیری بود که نمی‌توانست هدیه‌ای برای شب تولد حضرت مسیح(ع) تهیه کند. تنها کاری که از دستش می‌آمد این بود که علف‌های هرز کنار جاده را جمع کند، دسته‌گل درست کند و با خودش به کلیسا ببرد. بچه‌ها وقتی هدیه‌اش را دیدند شروع کردند به مسخره کردنش. اما همان موقع معجزه‌ای اتفاق افتاد و شکوفه‌های قرمز از میان برگ‌های گیاه، شکفته شدند. از آن زمان این گل به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین گل و گیاهان آپارتمانی است که در سال نو هدیه داده می‌شود و تبدیل به نمادی از کریسمس شده‌است.

گل یا براکته؟

برخلاف تصوری که اغلب ما داریم قسمت قرمزرنگ بنت القنسول، گل آن نیست. این برگه‌های قرمزرنگ در گیاه‌شناسی به براکته معروفند که زائده زیر گل و جزو ساختار آن حساب می‌شوند و از نظر شکل ظاهری و رنگ با برگ‌های واقعی فرق دارند. برای همین به آنها برگه گفته می‌شود. گل بنت القنسول یک گل کوچک و زردرنگ یا سبز مایل به سفید است که به‌وسیله انبوهی از این برگه‌های سرخ احاطه شده. برای همین به چشم نمی‌آید و همه فکر می‌کنند براکته‌های قرمز، گل این گیاه هستند.

 

راز و رمز پرورش بنت القنسول

نور

این گل یک گل نیمه‌گرمسیری است، بنابراین نور زیاد و غیرمستقیم خورشید را می‌پسندد. پس آن را نزدیک پنجره آفتابگیر مثل پنجره‌های جنوبی قرار دهید. البته حواس‌تان باشد که نور مستقیم به‌خصوص نور ظهر، باعث سوختگی برگ‌های آن خواهد شد.

 

بعضی‌ها در زمستان آن را در جای پرنوری قرار می‌دهند و به محض اتمام گلدهی به یک فضای معمولی منتقلش می‌کنند و در اوایل بهار دوباره گیاه را به فضای پرنور برمی‌گردانند. تابستان می‌توان آن را در هوای آزاد هم گذاشت. در نور کم براکته‌هایش کم‌رنگ و کدر می‌شود و برگ‌هایش ریزش پیدا می‌کنند.

 

نکته: می‌دانید گل‌های برگ‌رنگی مثل حسن‌یوسف، برگ‌بیدی بنفش، بنت القنسول، برگ‌عبایی، کروتون، گل‌سنگ، کوردیلین، فیتونیا، شب‌تاب، کالادیوم و اکسالیس نسبت به گل‌های با برگ سبز نور بیشتری نیاز دارند؟ علتش هم این است که هر چه سطح سبز در گیاهان کمتر شود، در واقع کلروفیل که منشا غذاسازی‌شان است کمتر می‌شود. بنابراین برای جبران آن، گیاه باید نور زیادتری جذب کند تا بتواند کمبود کلروفیلش را جبران کند و فتوسنتز(غذاسازی) بیشتری انجام دهد تا میزان رشد گیاه نرمال و متعادل باشد.

 

خاک

این گل از خاک سنگین که آب در آن می‌ماند فراری است. خاک مناسب بنت القنسول باید کاملا سبک و در ترکیب خود دارای مقداری موادآلی هم باشد. به همین خاطر خاک با فرمول‌های به نسبت مساوی از (پیت ماس + پرلیت) یا (خاک برگ + کوکوپیت + پرلیت) و یا (پیت + خاک باغچه + کمپوست + ماسه) توصیه می‌شود.

گیاه کریسمس چقدر آب لازم دارد

هر زمانی که خاک خشک شد به آن آب بدهید. دقت به زهکشی گیاه و تخلیه آب از پای گلدان خیلی مهم است. اگر دیدید گل‌تان دچار ریزش برگ شده دلیلش یا آبیاری بیش از حد است یا تشنگی. برای تشخیص این حد، کافی است انگشت اشاره‌تان را در خاک فرو کنید و با لمس آن زمان مناسب آبیاری را تشخیص دهید. در واقع تشنگی دلیل اصلی ریزش برگ است. یک گیاه پژمرده می‌تواند احیا شود و نجات یابد، اما بهبود ظاهر آن ممکن است یک فصل طول بکشد. پس نه آن‌قدری آب بدهید که گیاه دچار پوسیدگی ساقه و ریشه شود و نه آن‌قدر خشک بماند که کچل شود.

 

نکته: این گل نیاز به اسپری برگی ندارد. بهتر است از آب بدون املاح برای آبیاری آن استفاده کنید. برای این کار می‌توانید آب را از شب قبل در ظرفی بریزید تا کلر آن خارج شود.

 

بیشتر بخوانید: روش مراقبت، نگهداری و تکثیر گیاه زامیفولیا

 

دما

گیاه کریسمس هوای خنک را دوست دارد و در دمای ۱۵ درجه سانتی‌گراد گل می‌دهد. بهتر است دمای روز برای آن بین ۱۸ تا ۲۳ درجه باشد و دمای شب کمتر از ۱۵ درجه نشود. نزدیکی به پنجره در فصول سرد ممکن است موجب ریزش برگ شود. همچنین دمای پایین باعث کوچک ماندن براکته‌ها می‌شود. به دمای بالا هم حساس است و در این شرایط رنگ قرمزش از بین می‌رود و پژمرده می‌شود.

 

 نکته: موقع حمل و نقل آن از گلفروشی به خانه اگر هوا سرد است، حتما دور آن را بپیچید.

 

رطوبت

کمبود رطوبت در فصول سرد، به‌ویژه زمستان یک مشکل اساسی درگل و گیاهان خانگی است. برای رفع این مشکل چند راه وجود دارد از جمله استفاده از دستگاه بخور، یا گذاشتن یک ظرف آب روی شوفاژ یا بخاری. تأمین رطوبت به گلدهی دوباره آن کمک می‌کند. یکی از مشکلات بعد از خرید بنت القنسول این است که به علت تفاوت میان سطح رطوبت گلفروشی و خانه و خشکی هوای خانه، برگ‌هایش خشک می‌شوند.

 

تقویت گیاه کریسمس

در دوره گلدهی به هیچ وجه به آن کود ندهید. اما در فصل استراحتش می‌توان این کار را انجام داد. کوددهی معمولا از خرداد تا آبان ماه با فاصله هر سه تا چهار هفته یک‌بار انجام می‌شود. یکی از دلایل ریزش برگ آن به کمبود کود ازت مربوط می‌شود.

 

بیشتر بخوانید: چه کار کنیم که وقتی به مسافرت می رویم گل هایمان خشک نشود

 

گیاه کریسمس یک گیاه روز کوتاه است یعنی در روزهای بلند بهار و تابستان سبز است ولی گل نمی‌دهد. به محض کوتاه شدن طول روز در پاییز شروع می‌کند به غنچه کردن و گلدهی. پس برای القای گلدهی به آن، بهتر است شب در یک محیط تاریک قرار بگیرد. بعضی‌ها ممکن است برای ایجاد تاریکی گل را گول بزنند و روی آن نایلون مشکی بکشند. البته این شرایط طبیعی مختص خانه است. در پرورش گلخانه‌ای با رعایت اصول و شرایط خاص در تمام فصول گلدهی دارد.

فوت و فن تکثیر بنت القنسول

بنت القنسول را می‌توان در اسفند ماه و بهار و تابستان که گیاه گل ندارد، و با قلمه چوب نرم تکثیر کرد. اگر می‌خواهید گیاه پرپشت‌تری داشته‌باشید، باید قلمه‌گیری را شهریور انجام دهید؛ چون قلمه‌ها در غیر این زمان، دارای شاخه‌های بلندتری هستند.

 

روش کار: با یک چاقوی تیز از انتهای ساقه قلمه بگیرید. اجازه دهید شیرابه گیاه خارج شود بعد اقدام به کاشت کنید. پنج تا هفت هفته بعد گیاه جدید ریشه می‌دهد.

 

نکته: هر چه قلمه ضخیم‌تر باشد، گیاه‌تان گل‌های درشت‌تری می‌دهد.

 

چند نکته درباره بنت القنسول

تعویض گلدان

در اواخر تابستان می‌توانید برای تعویض گدان بنت القنسول اقدام کنید.

 

هرس

در زمستان گل‌های خشک آن را بچینید. پس از پایان گلدهی در اردیبهشت هم ساقه‌ها را از ارتفاع ۱۵ سانتی‌متری کوتاه کنید تا تحریک به جوانه‌زنی شود. ‌

 

بیشتر بخوانید: شرایط نگهداری از حسن یوسف در آپارتمان چگونه است

 

آفات گل کریسمس

مگس سفید رایج‌ترین آفت این گل است که جز آفات پروازی است. چون سمپاشی در داخل منزل توصیه نمی‌شود برای کنترل آن از کارت‌های زرد استفاده کنید. همچنین وجود شپشک آردآلود باعث تشکیل توده‌های پنبه‌ای شکل سفید رنگی روی گیاه می‌شود. برای از بین بردن این آفت، پای گلدان را با نایلون بپوشانید.

 

چند قطره مایع ظرفشویی را در آب حل کنید. یک پارچه نخی را به این محلول آغشته کرده و توده‌ها را با آن پاک کنید. اگر دیدید لکه‌های پودری سفید یا خاکستری روی برگ‌ها ایجاد شده، ممکن است گل به قارچ آلوده شده‌باشد. برای جلوگیری از پیشرفت بیماری برگ‌های آلوده، را جدا کنید. آبپاشی مستقیم روی گیاه باعث توسعه بیماری می‌شود.

 

آیا این گل سمی است؟

هیچ مدرکی دال بر سمی بودن این گیاه وجود ندارد؛ اما شیرابه‌ای که از ساقه‌های گل خارج می‌شود، می‌تواند در برخی افراد حساسیت پوستی ایجاد کند. موقع قلمه زدن یا هرس مراقب باشید این شیره به پوست‌تان نخورد یا احیانا در صورت تماس، به چشم خود دست نزنید.

12jav.net