پرخوری کودکان نشانه چیست و برای جلوگیری از آن چه باید کرد
کودک ما چرا پرخوری می‌کنیم؟ چه طور می‌توانیم جلوی او را بگیریم و کاری کنیم حجم غذایش را کنترل کند؟
دوات آنلاین -پرخوری کودکان یکی از موضوعاتی است که همیشه نگرانی والدین را به دنبال دارد. طبیعی است که پرخوری و به دنبال آن چاقی باعث عوارض زیادی می‌شود که ممکن است تا بزرگسالی و همیشه در فرد باقی بماند. بنابریان باید بدانیم این پرخوری‌ها نشانه چیست و چه دلایلی دارد و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟
پرخوری به دلیل جهش رشد
حقیقت این است که اشتهای کودکان سال به سال و حتی روز به روز می‌تواند دچار نوسان شود. برای مثال، کودکان نوپا و کودکانی که هنوز به مدرسه نمی‌روند ممکن است یک روز یه مقدار کم و روز دیگر حجم بالایی از مواد غذایی را مصرف کنند. به طور کلی جهش رشد در کودکان می‌تواند باعث افزایش اشتهای آن‌ها شود و از این رو کودکان تمایل بیشتری به مصرف مواد غذایی خواهند داشت.
راهکار: جهش رشد در کودکان غیرقابل اجتناب است و در عین حال این مرحله یکی از مهمترین مراحل رشد هر انسانی محسوب می‌شود. اطمینان حاصل کنید آشپزخانه و یخچال شما سرشار از مواد غذایی مفید و سالم باشد. می‌توانید از آجیل‌هایی مانند گردو، بادام و کشمش به عنوان تنقلات برای کودکان استفاده کنید. همچنین پنیر، میوه‌های تازه، حبوبات و غلات کامل می‌تواند از گزینه‌های مناسب برای کودکان در این دوره باشد.
تحرک زیاد از دلایل پرخوری
اگر کودک شما خیلی آرام و ساکت نیست، در مورد پرخوری او نگران نباشید. مغز کودکان پس از مصرف کالری ذخیره شده در بدن، سریعا دستور سوخت گیری مجدد را صادر می‌کند! اگر کودک شما ورزش می‌کند، کافیست به صورت منظم قبل و بعد از ورزش میان وعده‌های سبک و مقوی بخورد. بهتر است پیش از ورزش، تغذیه شامل مواد انرژی زا مانند کربوهیدرات و پروتئین و پس از ورزش، مواد معدنی مانند کلسیم در خوراکی کودکان موجود باشد.
ممکن است پرخوری، عصبی باشد
یک موضوع رایج در میان همه اقشار سنی پرخوری در زمان عصبانیت، ناراحتی و یا شرایط استرس‌زا است. در کودکان نیز احتمال وقوع این رخداد وجود دارد. شاید اگر والدین خوب به غذا خوردن کودکان خود توجه کنند، این نکته را دریابند که آن‌ها به دلیل اضطراب، نگرانی و یا هیجان غذای زیادی مصرف می‌کنند. در بسیاری از موارد غذا خوردن در کودکان با هدف تامین مواد لازم برای رشد نیست. ماریان جاکوبسن، یکی از متخصصان کودکان در این زمینه می‌گوید: در برخی موارد زمانی که کودک می‌گوید من گرسنه هستم، این جمله بدان معناست که من خسته یا ناراحتم و تنها می‌خواهم چیزی بخورم.
راهکار: در این موارد دیگر موضوع به مسائل فیزیکی و جسمانی کودک مربوط نمی‌شود، بهتر است والدین اقدام به گفت‌وگو با فرزند خود درباره گرسنگی، سیری و اهمیت توجه به صدای شکم کنند. در مواقعی که احساس می‌کنید کودک به اندازه کافی گرسنه نیست، با توجه کردن به او تلاش کنید بدانید دقیقا چه احساسی دارد و به او کمک کنید. اگر حوصله کودک سر رفته و خسته شده است می‌توانید با یک کتاب یا بازی او را سرگرم کنید.
راهکار موثر دیگر این است که یک جدول غذایی و تنقلات داشته باشید که در زمان‌های مشخص به کودک غذا و تنقلات مفید بدهید. این کار به کودک می‌آموزد خارج از زمانبندی جدول درخواست خوراکی و تنقلات نکند. سعی کنید مواد غذایی سرشار از پروتئین و غلات کامل، و تنقلاتی همانند آجیل‌ها را در این جدول بگنجانید.
پرخوری به خاطر الگوهای نادرست
در سنین کودکی، بچه‌ها همیشه دوست دارند خوراکی‌هایی بخورند که دوستانشان می‌خورند. این به خاطر تاثیر پذیری بالا از دوستان در این سنین است. همچنین تبلیغات غذاهای رنگارنگ و خوراکی‌های خوشمزه که در تلویزیون و اینترنت دائما در حال پخش هستند، میل کودک به خوردن آن‌ها را چند برابر می‌کند.
بیشتر بخوانید: برای بچه‌ها از چه سنی گوشی هوشمند موبایل بخریم
این خوراکی‌ها معمولا ارزش غذایی بالایی ندارند و در موارد بسیاری مضر هستند. اما شما نباید تمام این خوراکی‌ها را کاملا ممنوع کنید، بلکه می‌توانید هر از گاهی بعضی از آن‌ها را برای کودکتان تهیه کنید. می‌توانید بچه‌ها را تشویق کنید که در ازای خوردن روزانه غذاهای سالم و مقوی که در خانه درست می‌کنید، هفته‌ای یک یا دو بار می‌توانند این گونه خوراکی‌های دلخواه‌شان را داشته باشند.
کافی نبودن تنقلات و و عده‌های غذایی
می‌شود میزان زیادی تنقلات و مواد غذایی با عنوان غذای کودک در بازار وجود دارد؛ از اسنک‌های ماهی شکل تا شکلات‌های شیرین همگی دارای کالری فراوان هستند، اما برای بدن کودک کافی نیستند. همچنین مواد غذایی که از آرد ناکامل (آرد فاقد سبوس و جوانه) تولید شده است برای رژیم غذایی کودکان مفید نیست. این بدان معناست که کودکان حتی پس از خوردن این مواد غذایی همچنان گرسنه خواهند بود، این موضوع از آن جهت برای سلامت کودکان مضر است که میل بیشتری به خوردن غذا پیدا می‌کنند و چاقی پیامد ناخواسته آن خواهد بود. به طور کلی، کودکانی که از میوه‌ها و سبزیجات کمتری در رژیم غذایی خود مصرف می‌کنند، بیشتر به خوردن غذا ترغیب می‌شوند. میوه‌ها و سبزیجات دارای فیبر دیر هضم هستند از این رو به مدت طولانی‌تری احساس سیری خواهند داشت.
بیشتر بخوانید: چگونه به فرزندمان نه گفتن را یاد بدهیم
راهکار: به گفته متخصصان برای اطمینان از سلامت کودکان حتما مواد غذایی غنی از فیبر مانند غلات کامل را در رژیم غذایی کودکان بگنجانید. مواد غذایی سرشار از پروتئین، و نیز میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند راهکاری ساده برای کنترل اشتهای کودکان باشد. البته خوردن گهگاه تنقلات کم کالری مانند چوب شور و بیسکویت تُرد در کودکان ایرادی ندارد، اما بکوشید از مواد غذایی مفید مانند میوه‌های آب دار به عنوان میان وعده برای کودکان استفاده کنید.
پرخوری برای کنترل احساسات
وقتی کودکان گریه می‌کنند یا به هر دلیلی غمگین می‌شوند، بیشتر والدین سعی می‌کنند با دادن غذا و خوراکی بچه‌ها را آرام کنند. این روش، ناخودآگاه کودکان را طوری تربیت می‌کند که به هنگام ناراحتی و خشم، احساسات خود را با خوردن کنترل کنند و این موضوع یکی از دلایل رایج پرخوری کودک است و چون معمولا در این مواقع کودک بدون احساس گرسنگی غذا می‌خورد، تاثیر زیادی در چاقی و اضافه وزن دارد.
خوردن بدون احساس گرسنگی در برخی از کودکان بین پنج تا نه سال به دلیل افسردگی نیز اتفاق می‌افتد. سعی کنید در هنگام ناراحتی کودکتان، ابتدا او را با روش‌های دیگر از جمله ابراز محبت کلامی و صحبت کردن آرام کنید و پس از آن، هر وقت کودک خودش تقاضای خوراکی کرد برای او یک میان وعده سالم فراهم کنید.
پرخوری کودکان در مهمانی ها
حتی بزرگسالان هم در جشن‌ها بیشتر می‌خورند! این یک امر طبیعی و گریزناپذیر است. معمولا جشن‌ها پر از شیرینی‌ها و کیک‌های رنگارنگ هستند. مطمئنا شما نمی‌توانید جلوی کودک خود را در مهمانی بگیرید، اما می‌توانید پیش از رفتن به مهمانی یک میان وعده سبک و انرژی زا به او بدهید تا در مهمانی اشتهای کمتری برای خوردن شیرینی داشته باشد. همچنین در طول روز هیچ کدام از وعده‌ها و میان وعده‌های معمول را از قلم نیندازید.
بیشتر بخوانید: افزایش قد کودکان با خوراکی‌ها و مواد مغذی
چند راه برای جلوگیری از پرخوری کودکان
در کنار مشکلات مطرح شده و راهکار‌های آن، متخصصان تاکید دارند والدین باید توجه ویژه‌ای به مقوله غذا خوردن و نیاز‌های غذایی کودک داشته باشند. متخصصان همچنین ۶ مورد زیر را به والدین برای کنترل حجم غذایی کودکان و جلوگیری از چاقی آن‌ها پیشنهاد می‌کنند:
۱- داشتن زمانبندی مشخص برای خوردن غذا
۲- از غذا به عنوان پاداش استفاده نکنید.
۳- مدل خوبی برای کودکان خود باشید، اگر پرخوری کنید کودکان از شما یاد می‌گیرند.
۴- از زیاده روی در مصرف مواد غذایی خودداری کنید. برای مثال اگر کودک بستنی می‌خواهد نیازی نیست بستنی بزرگ برای او بخرید، یک بستنی کوچک نیز می‌تواند کودک را راضی نگه دارد.
۵- از مصرف نوشیدنی‌های شیرین و گازدار اجتناب کنید.
۶- به جای دسر‌های شیرین، از میوه‌های آبداری مانند هندوانه استفاده کنید.
منابع: سایت هنر زندگی- باشگاه خبرنگاران جوان
12jav.net