جزییات طرح جدید ممنوعیت زندان برای مهریه

دوات آنلاین-زندانیان مهریه تعداد زیادیاز زندانیان جرایم غیرعمد در کشور را تشکیل می دهند و همین موضوع باعث شده از مدتها قبل مقامات قضایی و نمایندگان مجلس به فکر چاره ای باشند تا مردان دیگر به خاطر مهریه به زندان نیفتند. در آخرین اقدام کمیسیون قضایی مجلس لایحه ای را تصویب کرد تا به نوعی ممنوعیت زندان برای مهریه ایجاد شود.

در حال حاضر مهریه یکی از مهمترین ابزار در دست زنان است تا در صورت بروز اختلافات خانوادگی و به ویژه در زمان های درخواست طلاق با استفاده از آن همسر خود  را تحت فشار قرار می دهند.

هرچند با دلیل بالارفتن زندانیان مهریه باعث شده تا مسئولان فکری برای این موضوع بکنند و راههای مختلفی را مورد بررسی قرار دهند اما همچنان آمار ورودی زندانی مهریه بالا است.

صبح امروز ( اول آبان) کمیسیون قضایی مجلس لایحه ای را تصویب کرد که بر اساس آن مجازات زندان برای زوج به دلیل نپرداختن مهریه برداشته می شود و در ازای آن بندی به قانون مدنی اضافه می شود تا درصورتی که زن از زندگی با شوهرش اکراه داشته باشد حکم بر طلاق صادر شود.

بر اساس گفته‌های حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس این کار در راستای حبس زادیی است او گفت: ما اعتقاد داریم که موضوع مهریه قراردادی میان دو مسلمان است و اگر کسی مهریه پرداخت نکرد نباید با پشتوانه کیفری او را زندانی کنیم. مهریه امری مادی است و در جرایم غیرعمد زندان معنا ندارد و افراد باید برای طلب آن نزد دادگاه حقوقی و یا اجراییه ثبت مراجعه کرده تا اگر فرد مالی دارد آن را توقیف کند.

وی افزود: همچنین برخی معتقد بودند که با وجود حذف زندان از مهریه ممکن است فرد نه مهریه بدهد، نه زوجه را طلاق بدهد، به همین دلیل ما شرایط طلاق موضوع ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی را تسهیل کرده و موضوع اکراه را به آن اضافه کردیم، یعنی اینکه افراد با اکراه و سختی کنار هم زندگی کنند. ما در واقع ماده ۲۲ قانون حمایت از خانواده را که به واسطه آن قضات افرادی را که مهریه پرداخت نمی‌کردند به زندان می‌فرستادند، نسخ کردیم.

هرچند این لایحه فعلا در کمیسیون قضایی تصویب شده و برای تصویب نهایی ابتدا باید در صحن علنی مجلس و سپس در شورای نگهبان مورد تایید قرار گیرد تا به مرحله اجرا برسد اما همین امر از نظر کارشناسان در آسان شدن طلاق و حبس زدایی از زندانیان مهریه بسیار موثر است.

حال به این موضوع می پردازیم که مهریه چیست و در قانون فعلی  چطور به زن تعلق می گیرد؟

مهریه اگر مال معین نباشد که به مالکیت زن درآید چه در عقد دائم و چه در عقد موقت دینی است بر ذمه مرد و مثل هر طلب دیگری، طلبکار می تواند برای مطالبه آن به دادگاه رجوع کند در مهریه نیز زن می تواند برای مطالبه مهریه خود از طریق دادگاه خانواده و یا اجرای ثبت اقدام نماید.

مهریه مندرج در صیغه نامه ها عقد موقت هم اگر چه سند عادی است ولی فقط از طریق دادگاه دادخواست داده می شود و مطالبه می گردد.

میزان مهریه اهمیتی ندارد و اگر شوهر به میزان مهریه مالی به غیر از مستثنیات دین داشته باشد، زن می تواند از آن طریق مهریه را وصول نماید.

اگر شوهر مالی نداشته باشد می تواند برای پرداخت قسطی مهریه با توجه به میزان درآمد دادخواست اعسار از پرداخت مهریه تقدیم دادگاه کند.

اگر شوهر مالی نداشته باشد، مهریه فقط تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل قیمت آن ضمانت اجرای جلب دارد به بیان دیگر نپرداختن مهریه تا میزان ۱۱۰ سکه مواجه با جلب خواهد بود و اگر مردی یک دفعه و یا قسطی ۱۱۰ سکه را پرداخت نماید و بقیه مهریه را پرداخت نکند امکان جلب و زندانی کردن او میسر نمی باشد ولی اگر زن بتواند مالی از او به دادگاه معرفی کند می تواند باقی مانده مهریه را وصول نماید.

اگر حکم مهریه از دادگاه صادر شود و قطعی گردد پس از صدور اجراییه، شوهر یک ماه فرصت دارد که دادخواست اعسار از پرداخت مهریه به دادگاه صادر کننده رای مهریه بدهد اگر در ظرف مدت یک ماه از صدور اجراییه، دادخواست مذکور داده شود امکان جلب شوهر تا پایان تعیین تکلیف قطعی دادگاه در خصوص اعسار مهریه وجود ندارد بدیهی است که با قطعی شدن حکم اعسار اگر شوهر پیش پرداخت مهریه و یا اقساط را پرداخت نکند امکان جلب وجود دارد.

اگر زن مالی را از شوهر توقیف کرده باشد رویه محاکم خانواده به این صورت است که تا پایان برگزاری مزایده و تعیین تکلیف مال توقیف برای مابقی مهریه که بیشتر از مبلغ مال توقیف شده باشد تا سقف ۱۱۰ سکه، حکم جلب صادر نمی کنند. لذا چنانچه زن از طریق تامین خواسته مالی را از شوهر توقیف کرده باشد پس از قطعیت حکم و صدور اجراییه نیز نمی تواند جلب شوهر را از بابت مهریه دریافت کند.