اسدالله امرایی: مردم بهترین دیده‌بان برای تشخیص اثر اصل از کپی هستند
کشور ما تابع قانون کپی‌رایت نیست و در نتیجه هرکسی می‌تواند اثری را که به دستش می‌رسد ترجمه کرده و منتشر کند و این مشکل اصلی امروز بازار ترجمه است.
دوات آنلاین-اسدالله امرایی درباره وضعیت ترجمه این روزهای ایران گفت: «در ایران به دلیل نبود قانون، کپی رایت وجود ندارد و هرکسی می‌تواند اثری را که به دستش رسید، ترجمه و منتشر کند و به همین دلیل شاهد ترجمه‌های تکراری از یک اثر هستیم.»
اسدالله امرایی، نویسنده و مترجم با سابقه‌ای است که سال‌ها در حوزه مطبوعات و نشر فعالیت داشته و آثار ماندگاری را به رشته تحریر درآورده و ترجمه کرده است.
او آثار بسیاری از نویسندگان بزرگ جهان را به زبان فارسی ترجمه کرده که هر کدام با استقبال خوب مخاطبان همراه بوده است.
امرایی درباره وضعیت این روزهای ترجمه گفت: «امروزه ترجمه‌های مکرر، بسیار زیاد داریم و کارهایی که در گذشته ترجمه شده با ترجمه‌ای دیگر به بازار آمده است. البته مواردی بوده که ناشری کارهای پرفروش دیگران را با تغییر نام مترجم در بازار عرضه کرده بود که در نمایشگاه کتاب امسال هم رویت شد و آن اثر را از بازار جمع کردند.»
او درباره کپی‌هایی که در ترجمه می‌شود افزود: «نمی‌توان کسی را در این زمینه متهم کرد، یکسری عوامل زمین‌ساز این مسئله است، اولا کشور ما تابع قانون کپی‌رایت نیست و در نتیجه هرکسی می‌تواند اثری را که به دستش می‌رسد ترجمه کرده و منتشر کند و این مشکل اصلی امروز بازار ترجمه است. اثری که تابع کپی‌رایت است را نمی‌توان منتشر کرد و فردی که حقوق اثر را خریداری کرده است تنها حق این کار را دارد، اگر کس دیگری این کار را انجام دهد با او برخورد می‌شود. به دلیل نبود این قانون شاهد این ترجمه‌های تکراری از یک اثر هستیم.»
این مترجم ادامه داد: «نکته دیگر این است که برخی از آثار ترجمه که مربوط به یک اثر هستند در زمان دریافت مجوز سرنوشت متفاوتی دارند، ممکن است برخی مجوز بگیرند و برخی نه؛ اینکه کسی را متهم به کپی کرد بحث حقوقی است که از همان طریق می‌توان آن را پیگیری کرد.»
امرایی درباره این مسئله که آیا سازمانی بر این مسئله نظارت دارد، بیان کرد: «سازمان و دیده‌بانی بهتر از خوانندگان وجود ندارد و این خوانندگان آثار هستند که تشخیص می‌دهند کدام اثر را بخوانند، مثلا از دن کیشوت سروانتس ترجمه قاضی را می‌خوانند و ... مرجع تشخیص این مسایل خوانندگان هستند که نمی‌توان آن ها را فریب داد، کسی که از وقت خود می‌گذارد تا کتاب بخواند تشخیص می‌دهد که کدام اثر اصل است. در نهایت آن فردی که کپی کرده است از عمل خود آگاه است و ممکن است سر و صدایی هم راه بیاندازد تا خود را مقصر جلوه ندهد.»
این مترجم همچنین گفت: «تصور من این است که در حوزه آثار ادبی که فروشی آهسته و پیوسته دارند کمتر کسی خطر تقلید از این آثار را می‌کند، اگر هم چنین کاری انجام دهد خیلی زود رسوا می‌شود.»
امرایی درباره آثار مترجمان جوان هم توضیح داد: «مترجم جوان هم مانند پزشک جوان است، الزاما این نیست که به دلیل جوانی تجربه کمتری دارد، مترجم جوان زبانش درست‌تر است که در این زمینه هم افراد قوی و ضعیف داریم و نمی‌توان حکم کلی داد همانطور که در بین مترجمان پیشکسوت هم این مسئله مصداق دارد.»
او در پایان درباره فعالیت‌های اخیر خود گفت: «دو کار در دست دارم که در صورت قطعی شدن و فرار رسیدن زمانش جزییات آن را اعلام می‌کنم.»
12jav.net