قلعه ضحاک کجاست و تاریخچه آن چیست

دوات آنلاین -یکی از جاهایی که علاقه مندان به اماکن تاریخی حتما باید از آن بازدید کنند قلعه ضحاک هشترود است و البته در عجب شیر نیز قلعه ای به همین نام وجود دارد.

تاریخچه قلعه ضحاک هشترود

بنابر اسطوره‌ها ضحاک ماردوش در قلعه ضحاک زندگی می‌کرده و کاوه آهنگر که از قهرمانان شاهنامه فردوسی است، از یکی از محله‌های قدیم هشترود با نام «خروجستان» علیه او قیام کرد و او را از تخت پایین ‌کشید.

این قلعه در محلی با عنوان نارین قلعه در نزدیکی شهرستان هشترود در استان آذربایجان‌ شرقی واقع است و یکی از آثار تاریخی و دیدنی است که در ارتفاع ۲۳۰۰متری قرار گرفته و روزگاری از مراکز مهم اقوام مانایی، مادها٬ اشکانی و ساسانی بوده است.

برخی محققان سابقه قلعه را به قبل از اشکانیان نیز می‌رسانند و آن ‌را به «آژی‌دهاک» ماد متعلق می‌دانند که تا دوره تیموریان برپا بوده اما بیشتر پژوهشگران از آنجایی که بنا در دوره اشکانی رونق بسیاری داشت، آن ‌را به این دوره مربوط می‌دانند.

در حال حاضر برج‌های دیده‌بانی دوره اشکانی این اثر همچنان سالم مانده و در بررسی باستان‌شناسی منطقه نیز سفال‌هایی به‌دست آمده که مربوط به حاکمیت‌های پیش از اشکانیان است.

بیشتر بخوانید: همه آنچه درباره بازار تبریز باید بدانید

بر اساس بررسی‌های باستان‌شناختی این مجموعه از هزاره دوم پیش از میلاد تا دوران تیموریان یعنی به مدت سه‌هزار و ۲۰۰ سال مسکونی بوده و اوج شکوفایی آن مربوط به دوره اشکانی است.

وسعت تقریبی قلعه ضحاک را ۳۰۰ هکتار ارزیابی می‌کند و ادامه می‌دهد تنها فضای سرپوشیده این قلعه یک چهارطاق به ابعاد هشت در ۹ متر و بـه بلندی ۱۳ متر است.

این چهار طاق یا پاویون بر لبه پرتگاهی که در حدود ۱۸۰ متر از راه قدیمی میانه به مراغه ارتفاع دارد، بنا شده و از نظر نقشه و نوع آجرچینی در نوع خود منحصربفرد است؛ چهار طاقی که طی سالهای اخیر از سوی میراث فرهنگی بازسازی شد.

راهروهای داخل قلعه با طرح‌های هنری و برجسته از انسان‌ها، حیوانات، گل و گیاه و اشکال هندسی و با رنگ‌های زرد، آبی و سبز تزئین شده‌اند.

قلعه ضحاک عجب شیر را بشناسید

به نوشته همشهری قلعه ضحاک در استان آذربایجان ‌شرقی، شهرستان عجب شیر، بخش قلعه چای، دهستان کوهستان، شرق روستای بارازلو قرار دارد. این قلعه که اغلب با قلعه ضحاک هشترود اشتباه گرفته می‌شود نیز از آثار دوران اورارتویی، اشکانی، ساسانی و قرون میانه اسلامی است.

در همین زمینه: معرفی قلعه چای عجب شیر

نام دقیق این اثر تاریخی به درستی مشخص نیست اما احتمال می‌رود از قلعه ضحاک هشترود گرفته شده باشد. قدمت قلعه با توجه به پلان موجود و تکه سفال‌های پراکنده در سطح آن به دوره اورارتویی، اشکانی، ساسانی و قرون میانه اسلامی می‌رسد.

قلعه ضحاک عجب شیر 700 متر طول،300 متر عرض و80 متر ارتفاع دارد و دارای 3 حصار داخلی، میانی و بیرونی است.

این قلعه آب‌انبارهای متعددی دارد که در بعضی از آنها کانال‌هایی به صورت لوله‌کشی حفر شده است. مصالح به کار رفته در این قلعه، بیشتر لاشه سنگ، آجر و ملاط آهک است.

در قسمت جنوب ‌شرقی قلعه، آثار دیواری خشک‌چین دوران اورارتویی به چشم می‌خورد و در انتها و شمال‌غرب آن بنایی به شکل برجک دیده می‌شود که از معماری آن به دوره اسلامی مربوط می‌شود.