نقد فیلم بدون قرار قبلی، فیلمی تاثیرگذار

دوات آنلاین -فیلم بدون قرار قبلی به کارگردانی بهروز شعیبی در چهلمین جشنواره فجر رونمایی شد و جایزه بهترین فیلم از نگاه ملی را از آن خود کرد. پگاه آهنگرانی بازیگر اصلی فیلم است و مصطفی زمانی، صابر ابر و الهام کردا نیز چهره‌های دیگری هستند که در آن ایفای نقش کرده‌اند.

موضوع فیلم بدون قرار قبلی

خراسان نوشت: قصه فیلم بدون قرار قبلی درباره زنی به نام «یاسمن» با بازی پگاه آهنگرانی است که در کشور آلمان زندگی کرده و بزرگ شده. او به بهانه مرگ پدرش مجبور می‌شود سفر کوتاهی به ایران داشته باشد. این شخصیت در طول سفر خود با اتفاقات تازه‌ و آدم‌هایی مواجه می‌شود که تغییراتی در نگاه و افکار او به وجود می‌آورند.

قصه فیلم شعیبی با الهام از یکی از داستان‌‌های کتاب «بهترین شکل ممکن» اثر مصطفی مستور نوشته شده است. در واقع همزمان با سفری که در قصه فیلم، از برلین تا تهران و در نهایت مشهد شاهد آن هستیم، سفری هم در درون شخصیت اصلی فیلم اتفاق می‌افتد و مخاطب در این سفر با او همراه می‌شود.

فیلمی کند اما تاثیرگذار

هر چند که با توجه به فضای «بدون قرار قبلی» و قصه‌، انتظار نداریم شاهد اتفاقات ویژه و هیجان ‌انگیزی در آن باشیم، اما فیلم در لحظاتی کند پیش می‌رود و ممکن است کمی مخاطب را خسته کند. البته این کندی به اندازه‌ای نیست که ارتباط تماشاگر با فیلم قطع شود و حال ‌و هوای مخاطب را از بین ببرد. یکی از ویژگی‌های ارزشمند «بدون قرار قبلی»، برانگیختن احساسات مخاطب و تاثیرگذاری آن است.

فیلم به واسطه روایت برشی از زندگی شخصیت اصلی خود، حس عشق به وطن، دلبستگی به سرزمینی که ایرانیان در آن ریشه دارد و آرام گرفتن در آغوش امن امام رضا (ع) را در مخاطب زنده و به او یادآوری می‌کند. هر چه فیلم جلو می‌رود و هر چه به اواخر سفری که به آن اشاره کردیم نزدیک می‌شویم، مخاطب بیشتر تحت تاثیر فضای آن قرار می‌گیرد و بیشتر با فیلم همراهی می‌کند.

بازی های خوب در بدون قرار قبلی

یکی دیگر از ویژ‌گی‌های مثبت «بدون قرار قبلی» بازی بازیگران آن است. پگاه آهنگرانی در نقش شخصیت «یاسمن» که قصه حول محور او می‌چرخد، بازی خوبی دارد. او در ابتدای فیلم تصویر باورپذیری از شخصیتی سرد و بی‌احساس به نمایش می‌گذارد و تغییر و تحولی را که برایش رخ می‌دهد نیز به خوبی نشان می‌دهد. همچنین مصطفی زمانی انتخاب مناسبی بوده برای کاراکتر ویژه‌ای که در این فیلم نقشش را ایفا کرده. آرامشی که در لحن و کلام او وجود دارد با شخصیت‌ پردازی‌اش همخوان است.

مصطفی زمانی روزهای جشنواره فجر در گفت‌وگویی که به بهانه این فیلم با فریدون جیرانی در کافه آپارات داشت، روایت جالبی از تاثیر امام رضا(ع) و ارتباط خودش با امام هشتم داشت. او در بخشی از صحبت ‌هایش به غربت امام اشاره کرد و توضیح داد که این غربت را غربت «فهم» و «درک» می‌داند، به این معنا که کسی حرف امام رضا(ع) را نمی‌فهمیده، در نتیجه هر فردی که توسط دیگران درک نشود و هیچ کس حرف دلش را نفهمد، در حرم مطهر رضوی، کسی را می‌یابد که حرفش را می‌فهمد چون خود ایشان هم غریب بوده است.

با توجه به تاثیری که امام رضا (ع) طبق گفته مصطفی زمانی بر او داشته، می‌توان گفت این بازیگر به درک خوبی از نقش خود رسیده و سپس در فیلم بازی کرده. الهام کردا نیز از دیگر بازیگران «بدون قرار قبلی» است که چالش صحبت کردن با لهجه مشهدی را پیش رو داشته است. هرچند که نمی‌توان گفت لهجه را بی‌نقص ادا می‌کند، اما عملکردش چندان هم بد نیست و توی ذوق نمی‌زند.

پاسخی واقعی به تصویر دروغین «عنکبوت مقدس»

همان طور که اشاره کردیم، «بدون قرار قبلی» تلاش می‌کند جایگاه و ارزش واقعی حرم امام رضا(ع) را به عنوان مأمن و پناهگاهی برای همه افراد فارغ از محل زندگی و اعتقادات شان، نمایش دهد و در تحقق این هدف نیز موفق است. این تصویر با توجه به مسیری که «یاسمن» طی می‌کند و روندی که قصه دارد بدون اغراق، کلیشه یا شعار نمایش داده می‌شود و مخاطب را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

«بدون قرار قبلی» اگر چه سال گذشته و بدون توجه به فیلم «عنکبوت مقدس» ساخته شده است، اما به هر صورت آن   را می‌توان پاسخ خوبی برای این فیلم موهن دانست، چرا که تصویری درست و واقعی از تاثیر عمیق امام رضا(ع) بر روح انسان و آرامشی را که به او اعطا می‌کند، پیش چشمان مخاطب به نمایش می‌گذارد.