گل گاو زبان چه خاصیت‌ها و ضررهایی دارد

دوات آنلاین-گل گاو زبان که دمنوش آن در میان ما ایرانیان خیلی رواج دارد در واقع دارویی گیاهی است که مانند تمام داروهای گیاهی دارای فواید بسیار و البته ضررها و عوارضی است به همین دلیل باید با خاصیت‌ها و زیان‌های آن به ویژه برای ایام بارداری خانم‌ها و افرادی که فشار خون بالا دارند آشنا شد.

 

گل گاو زبان گیاهی است علفی، یک ساله و به ارتفاع تا 70 سانتی‌متر. ساقه‌های این گیاه منشعب و پوشیده از تارهای خشن است. برگ‌ها نیز منفرد، ساده و پوشیده از تارهای خشن است. برگ‌ها در قسمت‌های بالایی بدون دمبرگ و در قسمت انتهایی دارای دم برگ مشخص هستند. گل‌های این گیاه نسبتا کوچک و به رنگ آبی زیباست.

گاهی ممکن است گل به رنگ گلی باشد. قسمت مورد استفاده‌ آن، گل می‌باشد که دارای مزه‌ لعابدار است. در بعضی از کتب گیاهان دارویی، استفاده از برگ گیاه نیز ذکر شده است. محل رویش گل گاوزبان در جهان شامل نواحی مدیترانه، فرانسه، آفریقای شمالی و بعضی نواحی آسیا می‌باشد. این نوع گل گاوزبان که به نام اروپایی خوانده می‌شود در ایران رویش ندارد.

 

فایده‌های گل گاو زبان چیست

گل گاو زبان به خاطر داشتن موسیلاژ دارای خاصیت خلط آور است. این گیاه همچنین خاصیت ضعیف ضداسهال دارد که به خاطر مواد تاننی آن می‌باشد. افزون بر آن دارای خاصیت ادرار آور متوسط می‌باشد که بیشتر به دلیل وجود اسیدمالیک و نیترات پتاسیم موجود در آن است. گل گاوزبان جزو داروهای OTC بوده و مصرف آن احتیاج به نسخه ندارد و اکثرا در سرماخوردگی مصرف می‌شود. تاکنون برای این موضوع دلیل خاصی از نظر علمی ارائه نشده است. البته چون یکی از آثار آن ایجاد تعریق می‌باشد، تا حدی می‌توان به این ارتباط پی برد.

تاثیر گل گاو زبان در کاهش تب

مصرف دمنوش گل گاو زبان برای معالجه تب‌های دانه‌ای مانند سرخک، مخملک و آبله مرغان بسیار مفید است.

 

خواص ضد سرطانی گل گاو زبان

منیزیوم موجود در گل‌گاوزبان ضدسرطان بوده و به‌دلیل دارا بودن «آلکالوئید» می‌تواند ضد حساسیت، ضد‌ روماتیسم و ضد التهاب باشد.

 

این گیاه باعث کاهش تب در بیماری‌هایی چون سرخک، مخملک، آبله و کهیر می‌شود. در برخی کشورها برگ‌های تازه گل‌گاوزبان را به‌علت داشتن مقادیری ویتامین C داخل سالاد می‌ریزند.

 

گل‌های تازه این گیاه نیز بویی شبیه خیار دارد و وقتی در آب خیسانده شود و با آب‌لیمو و شکر مخلوط شود، مصرف آن برای روزهای گرم بسیار نشاط‌انگیز و خنک‌کننده است.

 تقویت کلیه‌ها با گل گاو زبان

یکی دیگر از خواص گل گاو زبان در طب سنتی تسکین درد ناشی از سنگ کلیه است. از آن جایی که این گیاه دارویی ادرارآور است، مصرف آن به دفع راحت‌تر سنگ مثانه کمک می‌کند. به طور کلی دمنوش گل گاو زبان، کلیه‌ها را تقویت و التهاب آن‌ها را درمان می‌کند و برای درمان بی اختیاری ادرار مفید است.

 

گل گاو زبان، تصفیه‌کننده خون

گل ‌گاوزبان علاوه ‌بر خواص درمانی فوق تصفیه‌ کننده ‌خون، ضداسپاسم، محرک غدد آدرنال، مقوی قلب و عروق، نرم‌کننده مجاری تنفسی، خلط‌آور، شیرافزا و مسهل بوده، ولی به‌دلیل دارا بودن آلکالوئید برای زنان باردار و کودکان مضر است.

 

دم‌کرده گل‌گاوزبان به همراه سنبل‌الطیب و لیموعمانی یک نوشیدنی نشاط ‌آور و آرام‌بخش است که استفاده از آن به جای چای و قهوه در مجالس عزاداری برای ایجاد آرامش درونی توصیه می‌شود.

 

اثر گل گاو زبان تقویت اعصاب

از معروف‌ترین خواص گل زبان، تقویت سیستم عصبی، رفع استرس و اضطراب است. گل گاو زبان غم و غصه، دلهره وحشت را از بین می‌برد و افسردگی را کاهش می‌دهد. متخصصان طب سنتی از این گیاه برای کمک به درمان کسانی که با خود حرف می‌زنند، استفاده می‌کنند. همچنین خوردن دمنوش این گیاه نشاط‌آور است و رنگ چهره را شاداب و باز می‌کند.

تاثیر گل گاو زبان در پیشگیری و درمان سرماخوردگی

خوردن دمنوش گل گاو زبان همراه با کمی لیمو عمانی و عسل، در طول فصل سرما به دلیل داشتن ویتامین ث. از سرماخوردگی پیشگیری می‌کند. همچنین درمان سرفه‌های مزمن، وقفه‌های تنفسی و آسم خفیف از دیگر خواص گل گاو زبان است. در طب سنتی از این گیاه به عنوان نرم کننده سینه، برطرف کننده تنگی نفس و التیام دهنده گلودرد استفاده می‌شود.

 

خاصیت ضد التهاب گل گاو زبان

گل گاو زبان خاصیت ضد التهاب دارد و برای برطرف کردن درد و روماتیسم، می‌توان ضماد برگ گل گاوزبان را روی مفصل‌ها گذاشت.

 

بیشتر بخوانید: با خاصیت‌ها و فواید تخم شربتی آشنا شوید

 

درمان برفک دهان با گل گاو زبان

جویدن برگ تازه گل گاو زبان برای درمان جوش‌های چرکی دهان اطفال، برفک دهان و رفع عوارض ناشی از گرمی و حرارت دهان مفید است.

تاثیر گل گاو زبان بر فشار خون

معاون گروه داروسازی سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان آنکه داروهای گیاهی مانند داروهای شیمیایی دارای عوارض هستند، گفت: به طور مثال گل گاو زبان فشارخون را افزایش می‌دهد و نباید مبتلایان به فشارخون از آن استفاده کنند.

 

دکتر معصومه خادمی‌زاده افزود: اگر مبتلایان به فشار خون می‌خواهند گل گاو زبان مصرف کنند باید از مصلح آن یعنی لیمو هم استفاده کنند.

 

وی ادامه داد: مصلح به ماده غذایی یا گیاه دارویی اطلاق می‌شود که عوارض گیاهان دارویی را از بین می‌برد و آن را تعدیل می‌کند.

 

معاون گروه داروسازی سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران خاطرنشان کرد: به اغلب مبتلایان به فشار خون که دچار ناراحتی اعصاب می‌شوند توصیه می‌شود گل گاو زبان مصرف کنند در حالی که این بیماران با خوردن آن دچار عوارض می‌شوند.

 

خادمی‌زاده تاکید کرد: داروهای گیاهی حتما باید از سوی متخصصان مربوطه تجویز شوند چرا که اغلب داروهای گیاهی برای بیماران کبدی مضر هستند.

مصرف گل گاو زبان در بارداری

دکتر معصومه خادمی‌زاده، معاون گروه داروسازی سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران، می‌گوید؛ "گل گاوزبان به علت داشتن آلکالوئید(نوعی ترکیبات پیچیده ازت‌دار یا سمّی)، برای زنان حامله و شیرده و کودکان مضر است، مصرف بیش از پنج روز متوالی این گیاه ممکن است باعث عادت ماهانه در زنان شود؛ بنابراین پس از پنج روز استفاده از آن در صورت نیاز، سه روز فاصله انداخته، سپس دوباره مصرف کنید.

 

بیشتر بخوانید: آشنایی با همه خاصیت‌های سنبل الطیب

 

ضررهای گل گاو زبان

۱. گل گاوزبان دارای مقدار زیادی مواد شیمیایی به نام آلکالوئید‌های پیرولیزیدینی که مصرف طولانی و زیاد آن باعث آسیب‌های کبدی می‌شود، بنابراین لازم است از زیاده‌روی در مصرف این گیاه اجتناب شود.

 

۲. گل گاوزبان باعث افزایش فشارخون می‌شود، لذا بیماران مبتلا به فشار خو بالا بایستی در مصرف آن احتیاط کنند و یا آن را همراه با لیمو عمانی مصرف کنند. همچنین مخلوط کردن آن با سنبل الطیب، قبل از دم کردن هم میتواند خاصیت افزایش دهنده فشار خون را تعدیل کند.

 

۳. زیاده‌روی در مصرف گل گاو زبان علائمی مانند خستگی، احساس سبکی سر، گشاد شدن مردک چشم و مسمومیت کبدی را به دنبال دارد.

 

۴. گل گاوزبان به علت داشتن آلکالویید برای زنان باردار، شیرده و کودکان مضر است.

 

طریقه و میزان مصرف گل گاو زبان

گل گاوزبان به چندین صورت مصرف می‌شود:

 

روش اول: 2 تا 4 میلی‌لیتر از عصاره‌ برگ گیاه یک بار در روز میل ‌شود.

 

روش دوم: 2 قاشق غذاخوری پر از گل گاوزبان در یک لیوان آب جوش ریخته و به مدت 20 دقیقه صبر کنید. بهتر است سرظرف با پارچه یا دری پوشانده شود. همچنین می‌توان به جای این عمل، مخلوط را فقط 5 دقیقه جوشاند. پس از آن مخلوط را صاف کرده و صاف شده را میل کنید.

 

روش سوم: 1 تا 4 میلی لیتر از تنتور گاوزبان تا سه بار در روز میل شود.

 

روش چهارم: برای تسکین تب و یا برونشیت مقدار10 گرم از برگ و یا گل (می‌توان از مخلوط آنها نیز استفاده کرد) را در یک لیتر آب ریخته و به مدت 5 دقیقه بجوشانید.

 

 سپس آن را صاف نموده و صاف شده را کم کم در یک روز میل کنید.

 

منابع: زندگی آنلاین- همشهری- جام جم- باشگاه خبرنگاران- فردانیوز- تابناک

12jav.net