بوی بد تهران و آلودگی هوا؛ چه کسی مسئول است؟

دوات آنلاین-آلودگی هوا هم از آن فرزند‌های ناخلفی است که هیچ کس نمی‌پذیرد از او باشد! با آنکه ۱۴ دستگاه متولی مبارزه با آلودگی هوا هستند، اما هرگاه پرسیده شد «ولی این مولود شهر‌های بزرگ کیست؟»، همه سکوت می‌کنند یا به دیگری اشاره می‌کنند!

جوان نوشت: وزیر نفت می‌گوید با پالایشگاه ساختن آلودگی هوا درست نمی‌شود، باید سراغ کارخانه‌های خودروسازی رفت. شهرداری‌ها می‌گویند وزارت نفت بنزین را پاک کند و محیط زیست نظارت کند. محیط زیست فتوای دیگری دارد و پلیس حرف دیگری. دولت هم که ناظر بی‌طرف یا ناظر مغرض است.

اگر این ۱۴ دستگاه نتوانند درباره بوی گند تهران و آلودگی هوای تهران و شهر‌های صنعتی کاری بکنند، یعنی از عهده یک کار جمعی مدیریتی بر‌نمی‌آیند. بیشتر کار‌های مدیریتی در شهرداری، وزارت نفت، وزارت صنعت، محیط زیست و پلیس، با هر مدیریتی به یک شکل پیش می‌رود، جایی که «مدیر متفاوت» خودی نشان می‌دهد، در بحران‌ها و انجام کار‌های بزرگ است، اما در حال حاضر تنها عدالتی که بالسویه شهروندان شهر‌های صنعتی از آن برخوردار می‌شوند، هوای کثیف و بوی گند و ترافیک و ازدحام و بازی اعصاب و روان است.

تهران فقط با 25 روز هوای پاک

امسال فقط ۲۵ روز از ۲۷۱ روز هوای پاک داشته‌ایم؛ مسئولان هم انگار دودی شده‌اند و هیچ اقدامی برای بهبود شرایط نمی‌کنند جز همین تعطیلی مدارس و اجرای طرح زوج و فرد از در منازل!

دل‌مان را به باد و باران خوش کرده‌ایم و چشم به آسمان خاکستری این روز‌های پایتخت، چشم انتظار لطف آسمانیم. حالا دیگر مردم پایتخت آبی آسمانی را فراموش کرده‌اند. آسمان تهران روز‌های متمادی است که خاکستری شده و گاز‌های آلاینده و ذرات معلق موجود در هوا، نفس کشیدن را برای اغلب مردم و به خصوص گروه‌های حساس سخت کرده است. در کنار آلودگی هوا و انتشار گاز‌های سمی بی‌رنگ و بی بو، گاز‌های بدبو هم به آلودگی‌های تهران اضافه شده تا پایتخت‌نشینان در نفس کشیدن نصفه و نیمه‌شان در کنار اکسیژن هوا بویی نامطبوع استنشاق کنند. مسئولان انگار به کما رفته‌اند.

ماحصل جلسات اضطراری مدیران شهری برای مواجهه با آلودگی تنها تعطیلات مدارس است؛ نسخه‌ای که هیچ‌گاه راه علاج آلودگی نبوده و نیست. علاج بوی بد پایتخت هم می‌ماند برای زمانی که منشأ آن تشخیص داده شود؛ موضوعی که یک سالی می‌شود با وجود اختصاص ردیف بودجه و اعتبار به جایی نرسیده است!

گرانی بنزین و طرح‌های ترافیکی مختلف هم بیش از آنکه چاره‌ای برای آلودگی هوا باشد، جنبه‌های اقتصادی داشت. نتیجه کار هم شده تنها ۲۵ روز هوای پاک به ازای ۲۷۱ روز سپری شده از ابتدای سال!

بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران میانگین کیفیت هوای پایتخت طی ۲۴ ساعت گذشته ۱۴۳ و هوا در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس بود. در صبحگاه امروز همزمان با آغاز تردد خودروها، غلظت ذرات معلق افزایش می‌یابد و کاهش کیفیت هوای شهر تهران را شاهد خواهیم بود. هرچند نسبت به روز گذشته از شدت کمتری برخوردار خواهد بود. در طول روز نیز عدم وزش باد مؤثر و آسمان نیمه ابری، شرایط برای پراکندگی آلاینده‌ها محدود می‌شود و احتمال می‌رود مشابه امشب در مناطق پرتردد کیفیت هوا در شرایط نامطلوب باقی بماند.

در شامگاه نیز با ازدیاد تردد خودرو‌ها و انباشت آلاینده‌ها، برقراری شرایط نامطلوب برای بیشتر مناطق پیش‌بینی می‌شود البته با وزش نسبی باد و رشد ابر در اواخر وقت دو شنبه تا حدودی از غلظت آلاینده‌ها کاسته خواهد شد.

هوای آلوده تنها مختص تهرانی‌ها نیست و کلانشهر‌های تبریز، اصفهان و شیراز هم کمابیش با این چالش دست به گریبانند.

بیشتر بخوانید: دلایل اصلی آلودگی هوا چیست

شناسایی 27 کانون بوی بد تهران

یک سالی می‌شود که تهرانی‌ها در کنار آلودگی هوا با چالش تازه‌ای دست به گریبان شده‌اند؛ بوی بد!

انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران هم با اشاره به شناسایی ۲۷ کانون انتشار بوی نامطبوع از مشخص شدن منشا بوی نامطبوع در هفته جاری خبر داده است. وی بوی نامطبوع تهران را گردن تغییر جهت وزش باد انداخته و می‌گوید‌: «تغییر جهت وزش باد از جنوب به سمت شمال باعث انتشار این بوی نامطبوع شده بود. در واقع تغییر در جهت وزش باد سبب شده است بوی ناشی از فعالیت دامپروری، کارخانه‌ها و صنایع آلاینده، سیستم تصفیه و دفع فاضلاب و جمع‌آوری زباله منجر به انتشار بوی نامطبوع شود. این در حالی است که در حالت عادی جهت ورزش از غرب به جنوب شرق است.»‌

بند پی معتقد است منشأ این بو با بویی که سال گذشته انتشار یافت، تفاوت اساسی دارد و یکی نیست و این بو به صورت گازی متصاعد می‌شود و در یک ماه اخیر دو بار در تهران منتشر شده است. وی وعده می‌دهد در صورت مشخص شدن منشأ بو در جلسه این هفته دستگاه مسئول را مکلف به دفع این بو به صورت اضطراری خواهیم کرد.

هوای پاک اسیر بین ۱۴ دستگاه

۱۴ دستگاه موظف به اجرای برنامه‌های قانون هوای پاک شده‌اند، اما بسیاری از این موارد همچون نصب فیلتر دوده یا نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی عملاً به فراموشی سپرده شده است.

در خصوص آلودگی هوا سازمان محیط زیست موظف به تهیه لایحه هوای پاک شد تا درواقع این لایحه تکمیل‌کننده قانون مصوب سال ۷۹ باشد، اما این اتفاق روی نداد. در لایحه هوای پاک به استاندارد‌های جدید در خودرو‌ها و سوخت توجه شده بود و به طور مشخص وظایف دستگاه‌های اجرایی از جمله وزارتخانه‌های نفت، نیرو، کشور، راه و شهرسازی، امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش، ارتباطات و فناوری اطلاعات و نیز سازمان حفاظت محیط زیست، معاونت راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی مشخص شد و قرار بود در صورتی که هر یک از دستگاه‌ها، وظایف خود را انجام ندهند مورد بازخواست قرار گیرند.

تمام این دستگاه‌ها موظف شدند با توجه به لزوم اهتمام جدی برای مقابله مؤثر با آلودگی هوا، اقداماتی در زمینه سوخت، خودرو‌های در حال حرکت، منابع ساکن، خودرو‌های نو، نیروگاه‌ها، مدیریت حمل و نقل و تقاضای سفر، پایش و پیش‌بینی هوا، آموزش و اطلاع‌رسانی و زیرساخت‌های شهری انجام دهند.

این مصوبه تمام دستگاه‌های اجرایی را مکلف و موظف کرد، تمام مسئولیت‌های محول شده را در زمان بندی تعیین شده به نحو مطلوبی اجرایی کنند، اما این وظایف اجرایی نشدند که اگر می‌شد وضعیت هوای این روز‌های تهران و سایر کلانشهر‌ها این گونه نمی‌بود.