مکان‌های تاریخی ایران/ شهر چغامیش کجا است و چه تاریخچه‌ای دارد

دوات آنلاین-مکان‌های تاریخی در ایران بی شمار است اما اگر قصد دارید به شهری تاریخی سر بزند شهر چغامیش در استان خوزستان را هرگز فراموش نکنید.

سیری در ایران در این باره نوشت: یکی از مهمترین آثار تاریخی که در استان خوزستان مانند مانند جواهری درخشان جلوه‌گری می‌کند شهر چغامیش است. شهری که با چرخیدن در آن می‌توان به طور ملموس و بدون راهنما قدمت آن را تخمین زد.

تاریخچه شهر چغامیش استان خوزستان

این شهر تاریخی و کهن از جمله نقاطی است که پیش از دورانی بنا شد که هنوز خط اختراع نشده بود و بر اساس تخمین کارشناسان حوزه میراث فرهنگی و تاریخ شناسان قدمت این شهر ۵۰ قرن قبل از میلاد برمی‌گردد. این شهر در شهرستان دزفول سرزمین تفرجگاه‌ها آبی خوزستان قرار دارد و نامش نیز برگرفته از تپه‌هایی باستانی است که در این شهر وجود دارد. این تپه‌های باستانی گنجینه‌ای کامل از اطلاعات متعلق به دوران هفتمین هزاره پیش از میلاد تا زمان شکوفائی و آغاز تمدن شوش بوده به همین علت چغامیش و تپه‌های زیبای این شهر سوژه‌ای بکر و دست نخورده برای کاوش‌گران، باستان شناسان و مورخان است.

وجود تپه‌های باستانی در میان دو رودخانه دز و کارون نشان می‌دهد که این منطقه روزگاری سکونتگاه مردمانی بوده که به کار کشاورزی مشغول بودند در واقع می‌توان چغامیش را نخستین مرکز در ایران دانست زیرا خط برای نخستین بار در این منطقه اختراع شد. در تپه‌های موجود در شهر آثار یک شهر باستانی ساخته شده از خشت‌های پخته متعلق به عصر پیدایش خط مشاهده شده است.هلن کانتور یکی از کاوشگران خارجی است که به چغامیش عنوان ” شهری از سپیده دم تاریخ ” را داد و درباره این شهر گفته است که در تپه‌های چغامیش واقعیت‌های نهفته است که از هفتمین هزاره پیش تا زمان آغاز تمدن شوش را نشان می‌دهد.در کاوش‌هایی که توسط باستان شناسان در منطقه انجام شد اسنادی کهنه و قدیمی از جمله سند دریانوردی، قدیمی‌ترین سند موسیقی، مهمترین مرکز کتابت و شهرنشینی بشر کشف شد که ارزش و اهمیت این شهر باستانی را چند برابر کرد و منطقه را به عنوان یکی از نقاط مهم و زیبا برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.

مردمان چغامیش چگونه زندگی می‌کردند

مردمان چغامیش اگرچه از مردمان بین النهرین مجزا نبوده اند ولی دارای فرهنگ خاص خود بوده اند با ویژگی ایرانی و وابسته به ایران جنوب شرقی (دشت پرسپولیس و پاسارگاد) و تمدن پیش از خط بدست کسانی به آنجا برده شده که روی خرابه های شهرهای پیش از تاریخ زندگی می کرده اند و بخصوص با فرهنگهای پیشین خود تفاوت داشته است و این تمدن بوده که در همان دوران در بین النهرین سفلی وجود داشته است.

 بدین ترتیب با آثار بدست آمده از چغامیش دلایلی بدست می دهد که دشت شوش بخش تفکیک ناپذیر (لاینفک) تمدن پیش از بوجود آمدن و اختراع خط بوده است به اینکه به سادگی بدست آمده و مختصات فرهنگی خود را از دیگران گرفته باشند. در میان آثار فراوان و مختلف دوران پیش از پیدایش خط (مشک) عنصر تازه ای است میان هنر تصویری و نگارش ابتدایی شکل آن همانند علامت تصویری است که از پیش در فرهنگ سومری به معنای (شیر) بوده است ولی پس از کشف این تصویر رابطه (مشک و شیر) مشخص نبوده است و این نمونه های هنری سند نخستین دستاوردهای جهانی داشته اند.

بخش بزرگی از مهرهای بدست آمده در چغامیش موضوعهای نظامی را نشان می دهد و این صحنه ها که تا به امروز در هیچ جا مانند ندارد گروهی از مردان را نشان می دهد که گامهای فشرده راه می روند و بنظر می رسد یک واحد نظامی آزموده و انضباطی است. مارس و مادام ژان دیولافوا در اثر تاریخی خود (ایران کلده و شوش) می نویسد: هنر معماری و کاوشگریهای زیبا و موزون و طاقها از ایران به سایر کشورها انتقال یافته است. میس کنتر که جزء هیات عملیات حفاری و باستان شناس بوده است درباره کاوشهای چغامیش تحت عنوان شهری در سپیده دم تاریخ در تهران یک سخنرانی ایراد نمود که خلاصه سخنانش در روزنامه های خبری صبح روز یکشنبه (22 مهر سال 51) چاپ گردید.

این دوشیزه آمریکایی که شاید امروز در سن بیش از ۷۰ سالگی در شیکاگو دوران بازنشستگی را می گذراند می گوید: این تپه (چغامیش) گنجینه کاملی است. در این تپه این واقعیت نهفته است که از هفتمین هزاره پیش از عصر جدید تا شکوفایی کامل تمدن شوش فرهنگهایی در این منطقه بی ئقفه جانشین یکدیگر بوده اند. از قاعده تا رأس این تپه ۱۵ لایه روی هم قرار گرفته است. بر خاک زرین آثاری از فرهنگ و تمدن و مدنیت در ۹ هزار سال پیش به چشم می خورد این انسانها چگونه می زیسته اند و درباره اینان نمی توان گفت عیلامی بوده اند مردم این شهر کوچک ۷ هزار سال قبل از میلاد از کشاورزی و دامپروری گذران می کردند.