ژست‌های حرفه‌ای در فوتبال آماتور ایران

دوات آنلاین-مرتضی محصص، رییس کمیته فنی و توسعه فوتبال در حاشیه مراسم هم‌اندیشی مربیان تیم‌های ملی جمله‌ای به زبان آورده که بس تامل‌برانگیز است!

او گفته: «‌به همراه آقای میشل سوالا (فردی است در کنفدراسیون فوتبال آسیا) و آقای معینی نقشه راه فوتبال ایران را با توجه به روش کار در فوتبال بلژیک طراحی کرده‌ایم.» مرتضی محصص بدون شک وقتی از فوتبال ایران حرف می‌زند باید همه سطوح و بخش‌های آن را مورد توجه قرار داده باشد نه فقط تیم‌های ملی؛ از لیگ‌های پایه تا لیگ برتر و حتی لیگ‌های منطقه‌ای و محله‌ای، حتی مدارس و آکادمی‌های فوتبال.

در حرف بیان اینکه فوتبال ایران قرار است از این پس از فوتبال بلژیک الگو‌برداری کند بسیار ساده می‌نماید، همانطور که پیش‌تر ودر زمان مربیگری بلاژویچ قرار بود فوتبال ایران به ادعای اعضای کمیته فنی همان دوران به الگوهای رفتاری کرواسی نزدیک شود و یا در دوران مربیگری کی‌روش این غرابت به فوتبال پرتغال احساس می‌شد و برخی تصور می‌کردند اکنون زمان آن است که فوتبال ایران شانه به شانه فوتبال پرتغال حرکت کند اما در وادی عمل شبیه‌سازی آنچه در فوتبال بلژیک و به طور کلی در اروپا اجرا می‌شود با آنچه در فوتبال ایران می‌بینیم زمین تا ثریا فاصله دارد و عملیاتی شدن این پروسه یقینا سال‌ها کار می‌برد و نیازمند تغییرات بنیادین در بسیاری از سطوح است.

محصص در فدراسیونی به‌عنوان رییس کمیته فنی و توسعه فوتبال فعالیت می‌کند که در مقابل بدهکاران همواره سیاست مماشات را در پیش گرفته و بعید است که تهدید‌های اخیر در مقابله با تیم‌های بدهکار نیز جدی باشد و به قول معروف همچنان آش همان خواهد بود و کاسه همان. اینکه در فوتبال بلژیک چه می‌گذرد یقینا به تحقیقاتی میدانی و تفحصی چند ماهه وابسته است اما می‌شود با قطعیت گفت که در فوتبال بلژیک و اروپا ابتدایی‌ترین مسائل که همخوانی تراز‌ مالی باشگاه‌ها است از سال‌ها پیش اجرا شده و اساسا اجازه داده نمی‌شود باشگاه‌هایی با بنیه مالی ضعیف و نداشتن ضمانت‌های کافی در سطح حرفه‌ای فعالیت کنند.

 در فوتبال ایران اما سال‌ها است باشگاه‌هایی با چند صباح فعالیت به دلیل فقدان بودجه و بدهی‌های کلان عطای کار در این سطح را به لقایش می‌بخشند. می‌شود از فدراسیون فوتبال و کارشناسانش پرسید اکنون باشگاه‌هایی همچون استقلال خوزستان، استقلال اهواز، پاس، صبا، ابومسلم، شیرین فراز، شاهین بوشهر، راه‌آهن، پگاه، استقلال رشت و خیلی‌های دیگر که روزگاری در لیگ برتر فعالیت می‌کردند چرا دیگر از درجه حیات ساقط شده‌اند و چه مسائلی در انحلال آنها نقش ایفا کرده است؟ آیا در فوتبال اروپا نیز به سادگی به سرمایه‌گذاران اجازه ورود به چرخه فوتبال داده می‌شود یا حضور در این دایره ملزومات دقیقی را می‌طلبد؟ یا آیا این حجم از تیم‌های منحل شده وجود دارند؟ آن هم باشگاه‌های بازیکن‌ساز؟

البته که بحث تنها بر سر بدهی‌ها و تراز‌های مالی باشگاه‌ها نیست. باشگاه‌ها در فوتبال ایران عملا به آن درجه از سوددهی نرسیده‌اند که احساس بی‌نیازی کنند و دست‌شان مقابل کمک‌های دولتی دراز نباشد. می‌شود به حق پخش نیز اشاره داشت که هیچ‌گاه به شکل روشن درباره آن بحث و تصمیم‌گیری نشده است و اساسا مشخص نیست که حق تلویزیونی پخش بازی‌های فوتبال در ایران چه ارزش ریالی دارد؟

حق کپی‌رایت نیز سال‌های سال است که به سادگی در دایره فوتبال ایران زیر پا گذاشته می‌شود و برند باشگاه‌ها بخصوص استقلال و پرسپولیس به راحتی دستمالی می‌شود و مورد سوء‌استفاده قرار می‌گیرد. جای تدوین قانونی فراگیر که مانع از این سوء‌استفاده‌ها شود در این خصوص نیز همواره مورد بی‌توجهی قرار گرفته است.

فوتبال ایران یقینا زمانی می‌تواند به روش کار در فوتبال اروپا و حتی بلژیک نزدیک شود که اصلی‌ترین اصول لیگ‌داری حرفه‌ای را به اجرا بگذارد، حال رسیدگی به سطوح پایه (آکادمی‌ها) که جای خود دارد و سالیان متمادی است درباره شیوه فعالیت و نحوه به‌کارگیری مربیان و تایید فنی و اخلاقی آنها تذکرات پی‌در‌پی داده می‌شود اما توجه آنچنانی به این توصیه‌های اکید نیست و غالبا سطوح پایه سرسری گرفته می‌شود. بحث زیرساخت در فوتبال ایران کلان و ریشه‌ای است و اشاره به جزییات آن زمان زیادی می‌برد اما لازمه رسیدن به استانداردهای روز فوتبال دنیا توجه به همین موارد و جزییات است که بعید است فدراسیون فوتبال که اکنون درگیر مشکلات بزرگتری است و همین حالا در برگزاری لیگ برتر -بخوانید لیگ بدهکاران و مقروضین- در تردید و دودلی است توجهی به این مسائل داشته باشد

منبع:ایران ورزشی -حمیدرضا عرب