تبخال لب و صورت؛ دلایل و درمانهای خانگی
تبخال معمولا خطرناک نیست و جای نگرانی ندارد و در اکثر موارد میتوان با روشهای خانگی که در این مطلب توضیح داده شده است آن را درمان کرد.
دوات آنلاین-شاید شما هم به تبخال لب و صورت دچار شده باشید. این مشکل با اینکه خطری جدی محسوب نمیشود اما به شدت آزاردهنده است. اما دلایل ایجاد تبخال چیست و چگونه میتوانیم آن را در سریعترین زمان ممکن با روشهای خانگی درمان کنیم؟
تبخال چیست
تبخال به زخمهای کوچکی در اطراف دهان میگویند که یک عفونت بسیار شایع بوده و بسیار هم مسری میباشد. علت تبخال ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) نوع اول است که از طریق بزاق، تماس پوستی و یا لمس شیء آلوده منتقل میشود و معمولاً بر روی لبها، زبان یا صورت و سقف دهان رخ میدهد. گاهی تبخال ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس نوع دوم است اما این نوع معمولاً نواحی تناسلی را درگیر میکند.
متأسفانه هیچ درمان قطعی برای ویروس تبخال وجود ندارد و همیشه در بدن هست، حتی زمانی که هیچ علامتی وجود نداشته باشد. بنابراین این ویروس میتواند به دلیل استرس، ضعف دفاع بدن و یا هر بیماری دیگری بروز کند. برای رفع تبخال کودکان چه میتوان کرد؟ برای رسیدن به جواب این سؤال باید علائم اصلی را بدانید تا راهکار مناسب را در پیش بگیرید.

تبخال چگونه منتقل میشود؟
امیر هوشنگ احسانی متخصص پوست و مو در گفت و گو باشگاه خبرنگاران جوان، درباره عارضه یا بیماری «تبخال» گفت: تبخال یک بیماری ویروسی بوده که مهمترین عامل آن معمولا پرتس سین پلکس است و از طریق محیطهای آلوده و بروز استرس هم میتواند شدت بگیرد.
او افزود: بیماری «تبخال» چند مدل دارد که دو مدل آن مانند هرتز صورت و هرتز ناحیه تناسلی است.
کدام قسمتهای صورت بیشتر تبخال میزند
دکتر احسانی، متخصص پوست و مو با اشاره به بیشترین قسمتهای بروز تبخال در ناحیه صورت اظهار کرد: در اطراف لبها بیشتر از سایر نقاط صورت تبخال ایجاد میشود، ویروسهای تبخال زیر پوست تجمع می کنند و با فعال شدن آنها به صورت دورهای، دانههای ریز آب دار به صورت تاول بروز می کنند.
دلایل تبخال لب چیست
علت تبخال لب و دهان معمولا ویروس هرپس سیمپلکس Herpes Simplex Virus (HSV) نوع 1 است. راه انتقال این ویروس اکثرا از راه تماسهایی مانند بوسیدن فرد آلوده، غذا خوردن از ظرف آنها و یا استفاده از حوله یا ریشتراش آنها می باشد. وقتی که ویروس وارد بدن میشود، کم کم علایمش آشکار می شود.
همچنین این ویروس میتواند به دلیل برخی مواد غذایی خاص، استرس، تب، سرماخوردگی، آلرژی، آفتابسوختگی و قاعدگی ایجاد شود. همانطور که خیلی ها وقتی تب می کنند یا خواب بد می بینند سریع داخل دهانشان تبخال می زند.
این ویروس وقتی وارد بدن شود، دیگر خارج نمی شود و از دهان به سیستم عصبی مرکزی رفته و آن جا می ماند. وقتی دوباره فعال می شود به صورت تبخال در اطراف لب ها بروز می کند. برای همین است که کسانیکه دچار تبخال می شوند تا آخر عمرشان چه با فاصله زیاد و چه کم دچار این مشکل می شوند.
تبخال چه خطراتی دارد
احسانی گفت: تجمع ویروس «تبخال» باعث ایجاد نقرس و کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود، این ویروس با قرار گرفتن در زیر نور خورشید و تابش آفتاب مستقیم تشدید می شود.
این متخصص پوست و مو با اشاره به روشهای درمان بیماری «تبخال» گفت: حملات تبخال معمولا در اوایل بروز شدید هستند و هر چه زمان بگذرد شدت آنها کاهش مییابد، اما میتوان با استفاده از برخی کرمها به مدت ۱۰ روز آن را درمان کرد.
تبخال واگیردار است
تبخال، به ویژه وقتی روی قسمتهای آشکار بدن مثل لب، پوست دست و صورت یا بینی باشد به شدت واگیردار است بنابراین اگر با فردی در تماس هستید که روی لبش تبخال دارد بهتر است او را نبوسید و مطمئن شوید که قاشق و چنگال و ظرف غذایش کاملا از شما جدا هستند.
علاوه بر این وسایلی که با تبخال لب خودتان تماس داشتهاند را بهتر است دیگر استفاده نکنید. مثلا رژ لب یا پمادی که به لبتان زدهاید را دور بیاندازید و با حولهای که استفاده کردهاید دیگر صورتتان را خشک نکنید. وقتی هرپس سیمپلکس وارد بدن میشود دیگر بیرون نمیرود. این ویروس از دهان به سیستم عصبی مرکزی میرود و همان جا میماند تا با حمله بعدی دوباره خودش را نشان بدهد.
برای همین بسیاری از افرادی که به کل سابقه ابتلا به تبخال را ندارند (مثلا تا سی سالگی هیچ تبخالی نزدهاند)، بعد از اولین تجربهشان مدام تبخالهای دیگری را در لب یا بینی تجربه میکنند.

علائم تبخال در کودکان
تبخال در کودکان معمولاً 10 تا 14 روز طول میکشد. یعنی این مدت زمانی است که تبخال به مرحلهی بروز، ترکیدن یا پاره شدن و لایه بستن و خشک شدن میرسد. بعد از این مرحله، ذرات سلولهای مرده بدون به جا گذاشتن ردی از زخم دفع میشوند. علائم این عفونت شامل موارد زیر میشود:
* قرمزی ناحیهی مورد نظر
* تحرک پذیری و خارش
* زخم و یا تاولهای آبدار
* حساس شدن به لمس
* خشک و پوسته شدن
* تب متوسط
* تورم غدد لنفاوی
* گلودرد

درمانهای طبیعی و خانگی تبخال
تبخال معمولاً نیازی به اقدام اورژانسی ندارد؛ اما در مواردی ممکن است نیاز به تجویز داروی ضد ویروس توسط پزشک داشته باشد. در سایر موارد میتوانید با راهکارهای خانگی، علائم تبخال را تسکین داده و کمک کنید تا زودتر برطرف شود:
درمان تبخال با یخ
پوستی که به تبخال مبتلا شده دمایش بالا میرود و احساس ناراحتی ایجاد میکند زیرا خارش و سوزش ایجاد میکند. بنابراین برای به حداقل رساندن احساس ناراحتی میتوانید از تکههای یخ استفاده کنید.
برخی از شواهد نشان داده است که این روش تسکینی هم به کاهش سایز تبخال کمک کرده و هم دورهی بیماری را کوتاهتر میکند.
روش استفاده: چند تکه یخ را در پارچهای نخی بپیچید و سپس روی لب کودک بگذارید تا 5 دقیقه بماند. هر نیم ساعت یک بار میتوانید این کار را تکرار کنید و اگر لازم شد چند بار در روز آن را انجام دهید.
گیاه علف چای برای تبخال خوب است
گیاه علف چای خاصیت ضد ویروسی دارد که به تسکین علائم تبخال در کودکان کمک میکند، بنابراین از ریسک عفونت میکاهد. ضمناً گیاه علف چای به دلیل خاصیت ضدالتهابی که دارد تاول را برطرف میکند.
روش استفاده: یک تکه پارچه را در علف چای دم کشیده فرو برده، بچلانید و روی قسمت مورد نظر بگذارید، اجازه دهید 5 دقیقه بماند و این کار را دو تا سه بار در روز انجام دهید.
برگ کلم تبخال را درمان میکند
مرهم گذاشتن روی تبخال با برگ کلم از خارش و سوزش آن کم میکند، از آسیب بیشتر پوست جلوگیری کرده و پروسهی التیام را سرعت میدهد.
روش استفاده: چند عدد برگ کلم را خرد کنید و آن را روی ناحیهی مورد نظر قرار دهید، بگذارید 5 دقیقه بماند و سپس با آب بشویید. این کار را روزی دو بار انجام دهید.
شیر برای تبخال مفید است
کمی شیر تازه میتواند احساس ناراحتی از تبخال را کاهش بدهد زیرا مواد مغذی آن به رشد و ترمیم بافت بدن کمک میکند. ضمناً شیر از خارش و سوزش پوست میکاهد.
روش استفاده: یک تکه پارچه نخی را به شیر آغشته کنید و بگذارید 10 دقیقه روی تبخال بماند و کمی نیز آن را فشار بدهید. سپس با آب سرد آب بکشید. این کار را روزی سه بار انجام دهید.
استفاده از خاک رس در درمان تبخال
خاصیت طبی خاک رس برای درمان تبخال کودکان عالی است زیرا به عنوان یک عامل ضدالتهابی عمل کرده و بسیار آرامبخش است. ضمناً خاک رس میتواند احساس سوزش ناشی از عفونت را تسکین بدهد.
روش استفاده: مقدار کمی خاک رس سفید یا سبز تمیز را با آب گرم مخلوط کنید و آن را روی تبخال بگذارید. بگذارید بماند تا زمانی که احساس ناراحتیتان کمتر شود. سپس با آب فراوان بشویید. این کار را هر چند بار که فکر میکنید لازم است تکرار کنید.
گیاه ماری گلد را فراموش نکنید
شستشوی پوست با چای ماری گلد (گل جعفری فرانسوی) به محافظت از پوست کمک میکند. این گیاه خاصیت ضد ویروسی و ضدالتهابی دارد و برای کنترل عفونت بسیار مفید است.
روش استفاده: پوست مورد نظر کودک را با چای ماری گلد ملایم شستشو دهید. این کار را روزی دو بار انجام دهید.
از آلوئه ورا غافل نشوید
ژل آلوئهورا برای درمان بیماریهای پوستی مانند تبخال استفاده میشود. این گیاه حاوی ویتامینهای آنتیاکسیدانی، آنزیمها، مواد معدنی، اسیدهای چرب و هورمونهایی است که به بهبود و جلوگیری از عفونت بیشتر کمک میکند.
روش استفاده: ژل آلوئه ورا را در طول روز بر روی تبخال قرار دهید تا ناراحتی را کاهش و روند بهبودی را سرعت دهد.
12jav.net