همه آنچه درباره علایم و دلایل کم‌خونی و راه درمان طبیعی آن باید بدانید

دوات آنلاین-دکتر نسیم زرین پنجه، پژوهشگر گیاهان دارویی در یادداشتی برای خراسان به تشریح علایم کم خونی، دلایل آن و راه‌های درمان پرداخته است:

کم خونی به معنای «کمبود خون در بدن»، یکی از شایع ترین بیماری هاست.کم خونی، نشانه کمبود سلول ها و ماده رنگی قرمز خون است. ماده قرمز رنگی که هموگلوبین نامیده می شود، پروتئینی است که از یک ترکیب آلی آهن تشکیل شده است.

تشکیل هموگلوبین به مقدار آهن و پروتئین بستگی دارد. سلول های قرمز دارای طول عمری حدود 120 روز هستند و روزانه تخریب و جایگزین می شوند. هر انسانی باید دارای 100 سی سی خون و پنج میلیون سلول قرمز در هر میلی لیتر خون باشد. کاهش میزان هموگلوبین به کم خونی و در نتیجه کاهش توانایی انتقال خون به بافت ها منجرمی شود.

علایم کم خونی

 نگاهی تکیده و نزار به همراه وجود نشانه های نگرانی، چروک پیش از موعد پوست، پوست مایل به خاکستری و چشم های ضعیف و خسته، مهم ترین علایم کم خونی است. دیگر علایم کم خونی شامل حافظه ضعیف، ضعف عمومی در بدن، سرگیجه، خستگی، کاهش انرژی، تنگی نفس، کند شدن فرایند بهبود زخم ها، سر درد، افسردگی روحی و روانی، داشتن انگشتان، لب ها و نرمه گوش رنگ پریده است.بیمار مبتلا به کم خونی معمولا از ضعف، خستگی، کاهش انرژی بدن و سرگیجه شکایت دارد.

دلایل بروز کم خونی

کم خونی می تواند از کاهش تشکیل سلول های قرمز خون، نقص در مغز استخوان یا مصرف ناکافی آهن، پروتئین و ویتامین ها به وجود آید. از دست دادن زیاد خون به دلیل جراحت و خون ریزی نیز می تواند باعث کم خونی شود. فقدان اسید گوارشی (اسید هیدروکلریک) مورد نیاز برای جذب آهن و پروتئین ها نیز می‌تواند به کم خونی منجر شود. فشارهای روحی روانی، اضطراب و نگرانی، در تولید اسید هیدرو کلریک در بدن اثر می گذارد. مصرف بسیاری از داروهایی که ویتامین E بدن را کاهش می‌دهد یا مصرف داروهایی که مواد مغذی مورد نیاز در ساختن سلول های قرمز خون را غیر فعال می کند، در کم خونی موثر است . دلایل کمتر شناخته شده دیگر در بروز کم خونی، انگل ها و کرم های رود ه ای است .

درمان طبیعی و گیاهی

مصرف فراوان آهن در سال های اولیه زندگی می تواند در پیشگیری از کم خونی موثر و مفید باشد. غذاهای تصفیه شده همچون نان سفید، قند ها و دسر، بدن را از آهن مورد نیاز تهی می کند.

آهن را همیشه باید به شکل آلی آن مصرف کرد زیرا استفاده از آهن غیر آلی می تواند خطرناک باشد و ویتامین های محافظتی و اسید های چرب غیر اشباع را از بین ببرد که این موضوع موجب وارد شدن صدمات جدی به کبد و حتی سقط جنین یا تاخیر در تولد نوزاد یا تولد پیش از موعد می شود.

غذاهای غنی از آهن آلی طبیعی شامل گندم و غلات سبوس دار، برنج قهوه ای، سبزیجات برگ دار سبز همچون کلم، کرفس، اسفناج و میوه‌هایی همچون سیب، توت، گیلاس، انگور، انجیر و خرماست.ثابت شده است مصرف فراوان آهن به تنهایی به بازسازی دوباره هموگلوبین خون کمک نخواهد کرد و میزان پروتئین بدن نیز باید کافی باشد بنابراین رژیم غذایی باید غنی از پروتئین هایی با ارزش بیولوژیکی بالا مانند پروتئین موجود در شیر، پنیر و تخم مرغ باشد.مصرف فراوان اسید اسکوربیک برای تسهیل در جذب آهن ضروری است.

حداقل  باید روزانه دو وعده مرکبات مصرف شود.بیمار مبتلا به کم خونی باید توجه ویژه ای به عصاره چغندر داشته باشد. عصاره چغندر مقادیر زیادی آهن دارد، سلول های قرمز خون را احیا و دوباره فعال می کند. همچنین اکسیژن تازه را برای بدن فراهم و به عملکرد طبیعی تنفس کمک می کند.

حمام آب سرد، در میان ارزشمندترین اقدامات درمانی برای رفع کم خونی قرار دارد.حمام بخار نیزبرای بیماران مبتلا به کم خونی توصیه می شود. استفاده از حمام آفتاب نیز مفید است زیرا نور خورشید تولید سلول های قرمز را تحریک می کند.

از جمله عوامل موثر دیگر در درمان کم خونی، می توان به تنفس عمیق و ورزش های سبکی همچون پیاده روی و یوگای ساده اشاره کرد. ماساژ نیز به حفظ سطح بالای خون کمک می کند