حضور زنان در مدیریت شهری اتفاقی است؟

دوات آنلاین- با آغاز به کار دور جدید شوراهای شهر و روستا در ایران، هشت زن به عنوان شهردار و رئیس شورا در شهرهای مختلف کشور برگزیده شدند؛ عددی که پیشتر در بخش مدیریت شهری سابقه نداشته است.

 ستاره فتاح‌پور رییس شورای شهر سردشت، پریسا اینانلو رییس شورای شهر رباط کریم در استان تهران، سوسن سلیمان‌آبادی، رییس شورای شهر کنگاور در استان کرمانشاه؛ فائزه عبداللهی رییس شورای شهر گرگان، زهرا حاتمی‌منفرد رییس شورای شهر مهاجران در استان مرکزی، مهنا محمدی موحد شهردار اسپکه در سیستان و بلوچستان، شیفته بدر‌آذر شهردار سهند در آذربایجان شرقی و سمانه شاددل شهردار منطقه ٢ زنجان جزو هشت زنی هستند که تا امروز به عنوان رئیس شورای شهر و شهردار شهرهای مختلف کشور انتخاب شده‌اند.

اما آیا حضور این زنان در مدیریت شهری نتیجه سیاست‌های کلانی است که به تغییر رویکرد مدیریت کشور در بالا بردن سهم زنان در بخش‌های مدیریتی ارتباط دارد یا اتفاقی است و نباید منتظر تکرار و همچنین رشد آن در دوره‌های بعد بود؟ 

سابقه حضور زنان در مدیریت شهری

در حالی در روزهای اخیر خبر حضور پنج زن در کرسی ریاست شورای شهر منتشر شد که در چهار دوره گذشته شورای شهر، هیچ زنی بر این مسند تکیه نزده بود.

در  سالیان گذشته نیز وضعیت شهرداری چندان توفیری با شورای شهر نداشته است؛ به طوری که در چهار دهه گذشته زنانی که شهردار شدند از تعداد انگشتان دست فراتر نرفتند. نخستین زن شهردار، زهرا صدراعظم‌نوری بود  که در سال 1375 با حکم غلامحسین کرباسچی شهردار وقت تهران به مسند شهرداری منطقه 7 تهران تکیه زد. 

در دوره شهرداری محمد باقر قالیباف «مژده صابری» نخستین زنی بود که به عنوان شهردار ناحیه پنج منطقه 2 تهران منصوب شد. در سال 1395 نیز نرگس معدنی‌پور دومین زنی بود که از سوی قالیباف حکم شهرداری منطقه 13 را دریافت کرد.

سال 92 نیز مریم پاکزاد شهردار شهرستان  «لولمان» در استان  استان گیلان شده بود. همچنین سامیه بلوچ‌زهی به عنوان شهردار کلات (مرکز شهر سرباز) در استان سیستان‌وبلوچستان انتخاب شده بود. «شراره معدنیان» نیز سال 1385، به مدت بسیار کوتاهی شهردار منطقه 6 مشهد شد. شیفته بدر آذر نیز که اکنون شهردار شهر سهند شده است، از سال 89 شهردار منطقه 9 تبریز بود. شکوفه شهابی‌پور هم در  سال 1389 شهردار شهر سرگز احمدی در استان هرمزگان شده بود.

صدای نیمی از جامعه

برخی از فعالان حوزه زنان، همین افزایش انگشت‌شمار زنان در عرصه مدیریت شهری را نشانه‌ای از تغییر در مطالبات اجتماعی دانسته‌اند و امیدوارند، تابوی حضور زنان در پست‌های مدیریتی شکسته شود.

الهه کولایی فعال زنان و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در این باره به دوات‌آنلاین می‌گوید: حضور بیشتر زنان در بخش مدیریت شهری را نتیجه یک مطالبه پاسخ داده نشده می‌دانم. زنان به‌عنوان نیمی از جامعه در سال‌های اخیر در تحولات مختلف تاثیرگذار بوده‌اند، اما حاکمیت همواره سهم ناچیز و اندکی به آنها داده است.

او با اشاره به اینکه رشد حضور زنان در مدیریت شهری را نمی‌توان تنها از یک بعد بررسی کرد، می‌گوید: آنچه در شورای‌های شهر کوچک‌تر و پیرامونی اتفاق افتاده است و زنان به عنوان ریاست شورای شهر و شهردار انتخاب شده‌اند نشان از رویکرد جامعه به یک ضرورت برای ارتقای زنان در جایگاه‌های مدیریتی دارد. از سوی دیگر با توجه به اطمینانی که جامعه به پاکدستی و سلامت زنان دارد، منتخبان مردم نیز به سمت انتخاب زنان در پست‌های مدیریت اقبال بیشتری نشان داده‌اند.