نقدی بر فیلم آن شب؛ یک ترسناک روان و حرفه ای

دوات آنلاین -فیلم آن شب به کارگردانی کوروش اهری داستان یک زوج ایرانی ساکن آمریکاست که در هتلی محبوس می شوند و در حالی که مجبورند با بزرگ‌ترین ترس خود، در شبی بی‌پایان روبه رو شوند، اتفاقات وحشتناکی برایشان پیش می‌آید.

مهارت فیلم آن شب در خلق موقعیت های ترسناک

بی‌تردید همین که کارگردانی در نخستین ساخته خود سراغ یکی از ریسک‌پذیرترین ژانرهای سینمایی برود، انتخاب جسورانه‌ای است که کوروش اهری از این تجربه‌گرایی، سربلند بیرون آمده است؛ آن هم در سینمای ما که اساسا «سینمای ژانر» سال‌هاست از چرخه محصولات آن حذف شده است.

امتیاز بزرگ «آن شب» فیلم نامه رازآلود آن است که آغاز کنجکاوکننده‌ای دارد. چند زوج مشغول بازی مافیا هستند، پس از جدایی زوج اصلی فیلم (با بازی شهاب حسینی و نیوشا جعفریان) از دیگران، فضای رعب‌آور فیلم به تدریج شکل می‌گیرد و کدهای کارگردان چون خالکوبی‌ دست‌های بابک و ندا، دندان‌درد بابک، لابی تسخیرشده هتل و صداهای ناهنجار کارکرد خود را می‌یابند و پرده از رازهای فیلم نامه برمی‌دارند.

در کنار متن، یکی از اصلی‌ترین دلایل تأثیرگذاری فیلم، اجرای آن است. فیلم ساز در خلق موقعیت‌های ترسناک، ماهرانه عمل می‌کند و با طرح میزانسنی که تک‌تک جزئیات آن، در تنش جاری محیط بسته هتل و التهاب شخصیت‌ها متبلور می‌شود، به هدف خود دست می‌یابد و البته زوایای دوربین و اندازه قاب‌ها در خلق چنین فضایی به شدت حائز اهمیت است.

ارجاع به سینمای وحشت تاریخ سینما

کوروش اهری در طرح بسیاری از موقعیت‌های داستان «آن شب»، به آثار معروف ژانر وحشت/معمایی تاریخ سینما ارجاع هایی دارد. برخی سکانس‌های فیلم به لحاظ بصری و محتوایی، یادآور فیلم «درخشش» (استنلی کوبریک) است، مانند سکانس‌های آشپزخانه، حمام خون و هتل متروکه.

این ارجاع ها به لحاظ بصری و ترسیم برخی موقعیت‌های داستانی کارکرد دارند. «آن شب» به دلیل همین ارجاع ها تا حد زیادی منطبق بر الگوی فیلم‌های ژانر وحشت هالیوودی است و همین موضوع باعث می‌شود تماشاگر هنگام دیدن فیلم، ترس را احساس کند.

تعلیق ترسناک و دلهره‌آمیز درام به تدریج به اوج می‌رسد و در هر مقطع از نقطه عطف روایت، غافلگیری درستی اتفاق می‌افتد. کارگردان ساختار اثرش را بر موقعیت‌ها و تبدیل آن‌ها به خرده‌داستان‌  گذاشته و به همین سبب، برخلاف بسیاری از فیلم‌های ترسناک متوسط و ضعیف، بی‌سکته و روان پیش می‌رود. مهم‌ترین ویژگی فیلم «ژانر داشتن» است که مخاطب را تا پایان فیلم درگیر خود می‌کند.

تیم کاملا حرفه‌ای در فیلم آن شب

موضوع دیگری که در «آن شب» حائز اهمیت است، پیشینه شخصیت‌هاست. در حقیقت اشتباهات زوج اصلی فیلم در گذشته، به وقوع اتفاقات ملتهب در زمان حال منجر می‌شود. این که فیلم نامه دلایل متقاعدکننده‌ای را برای رویدادهای درام تعریف می‌کند و آن‌ها را در طرح شخصیت‌های داستان متمایز می‌سازد، از نقاط عطف فیلم به شمار می‌آید.

نقش صدا و موسیقی در ژانر وحشت بسیار تعیین‌کننده است و موسیقی «آن شب» نیز تاثیرگذار و کاربردی است. بازی‌های یکدست بازیگران به ویژه نقش‌آفرینی روان و درخشان شهاب حسینی که ترس را با چشمان و نگاهش به مخاطب منتقل می‌کند، کارگردانی هوشمندانه، فیلم برداری سنجیده، فضاسازی همخوان با مضمون فیلم و مضمون کنجکاوی‌برانگیز فیلم، مخاطبان را چشم انتظار اثر آینده کارگردان خواهد گذاشت.

اگرچه «آن شب» در ایران تولید نشده، اما همه پیش‌فرض‌های ناامیدکننده ژانر وحشت در ایران را فراموش می‌کند تا هویت خودش را بسازد. تماشاگر در «آن شب» با فیلم قدرتمندی مواجه است که هم در اتمسفر جذاب تریلرهای سیاه نفس می‌کشد و هم عوامل پشت‌صحنه کاربلدی را گرد هم آورده است تا یکی از بهترین تجربه‌های وحشت‌آلود را برای مخاطب خلق کنند.

نویسنده : احمد صبریان/ روزنامه خراسان