راه تشخیص و درمان فلج معده یا گاستروپارزی چیست
اطلاعات اولیه ای که درباره فلج معده باید بدانید در این مطلب گردآوری شده است. یادتان باشد همیشه بهترین راه برای تشخیص و درمان بیماری مراجعه به پزشک است.
دوات آنلاین -گاستروپارزی یا فلج معده وقتی اتفاق می افتد که معده از راه طبیعی تخلیه نشود. این اتفاق عوارضی را به دنبال دارد که سوزش معده، درد شکم، تهوع، نفخ، لاغر شدن و از بین رفتن اشتها از جمله آنها است. درباره راه های تشخیص و درمان این بیماری در ادامه بیشتر بخوانید:
ابتدا باید این نکته را یادآوری کرد که اگر شما به فلج معده یا گاستروپارزی مبتلا هستید، باید تحت نظر پزشک درمان شوید، زیرا این بیماری میتواند عوارض جدی مانند کمشدن آب بدن به دلیل استفراغهای مکرر، ریفلاکس معده به مری، سوء تغذیه، سطح قند خون غیر قابل پیشبینی داشته باشد.
دلایل فلج معده چیست
تصور میشود فلج معده به خاطر مشکلات اعصاب و عضلاتی ایجاد شود که کنترل تخلیه معده را بر عهده دارند؛ اگر این اعصاب آسیب ببیند،، عضلات به درستی کار نمیکنند و حرکت مواد غذایی با سرعت مناسب انجام نمیشود.
در بسیاری از موارد علت ابتلا به فلج معده ناشناخته است و به این شرایط ناشناخته، "گاستروپارزی ایدیوپاتیک" گفته میشود. علت شناختهشده معمولاً شامل کنترل ضعیف دیابت نوع یک یا دو است. اعصاب معده میتواند با سطوح بالای گلوگز خون آسیب ببیند؛ بنابراین مهم است که سطح قند خون فرد مبتلا به دیابت تحت کنترل باشد.
همچنین گاستروپارزی میتواند در نتیجه بعضی عوارض مانند جراحی، کاهش وزن، گاسترکتومی یا برداشتن بخشی از معده اتفاق بیفتد. دیگر علل ین بیماری شامل مصرف داروهای مخدر مسکن و بعضی داروهای ضد افسردگی، بیماری پارکینسون، اسکلرودرمی است.
شرایط سلامت دیگر نیز با گاستروپارزی مرتبط هستند اما شیوع کمتری دارند. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونتهای ویروسی
- برخی انواع سرطان
- فیبروز سیستیک
- بیماری پارکینسون
- بیماریهای خودایمنی
- آمیلوئیدوز، شرایطی که موجب انباشت غیرعادی پروتئین در اندامها میشود
- داروهایی که موجب کندشدن تخلیه معده میشود
- اختلالات تیروئید
گاستروپارزی چه علائمی دارد
شدت علائم گاستروپارزی میتواند از خفیف تا شدید باشد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در قسمت بالای شکم
- حالت تهوع
- استفراغ
- بیاشتهایی
- نفخ
- احساس پری پس از مصرف مقدا کمی غذا
- سوء تغذیه
- کاهش وزن ناخواسته
روش تشخیص فلج معده
پزشک یک معاینه بدنی را انجام خواهد داد و پرسشهایی را درباره سابقه پزشکی شما مطرح میکند. برای حذف احتمالات دیگر، پزشک احتمالا برخی آزمایشها را تجویز خواهد کرد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سونوگرافی
در این روش از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از اندامها استفاده میشود. از سونوگرافی میتوان برای حذف احتمال بیماری کبد، پانکراتیت و بیماری کیسه صفرا استفاده کرد.
آزمایش خون
از این روش میتوان برای بررسی دیابت و شرایط دیگر استفاده کرد.
آندوسکوپی فوقانی
در این روش، پزشک معده را برای بروز انسداد یا شرایط دیگر بررسی میکند.
بیشتر بخوانید: گاستریت معده چیست و درمان آن چگونه است
زمانی که پزشک احتمالات دیگر برای بروز علائم را بررسی کرد، آزمایشهایی را برای بررسی روند تخلیه معده تجویز خواهد کرد. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آزمایش سینتی گرافی تخلیه معده
اسکن تخلیه معده شامل مصرف مقدار کمی غذا همراه با یک ماده رادیواکتیو بیضرر میشود و پزشک میتواند سرعت گوارش غذا و تخلیه معده را مشاهده کند.
قرص هوشمند
قرص هوشمند کپسولی حاوی دستگاهی است که با کمک آن سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش ردیابی میشود.
بیشتر بخوانید: دلایل ریفلاکس و ترش کردن معده و راههای درمان
آزمایش تنفسی کربن
در این آزمایش، تولید دیاکسید کربن از طریق دستگاه گوارش ردیابی میشود.
راه های درمان فلج معده
اگر گاستروپارزی به واسطه شرایطی مانند دیابت شکل گرفته باشد، نخستین اقدام بهبود کنترل بر آن بیماری زمینهای است. سپس، پزشک ممکن است داروها، تغییرات در رژیم غذایی و در برخی موارد حتی عمل جراحی را توصیه کند.
درمان با دارو
پزشک شما ممکن است یک یا تعداد بیشتری از داروها را برای درمان گاستروپارزی تجویز کند.
از داروهایی که برای کنترل حالت تهوع و استفراغ ناشی از گاستروپارزی تجویز میشوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پروکلرپرازین (کومپرو)
- اندانسترون (زوفران)
- پرومتازین (فنرگان)
داروهای دیگر عضلات معده را تحریک کرده و به گوارش کمک میکنند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- متوکلوپرامید (رگلان)
- اریترومایسین (EES)
- دومپریدون (موتیلین)
با این وجود، این داروها میتوانند موجب عوارض جانبی شوند. با پزشک خود درباره نقاط قوت و ضعف هر دارو صحبت کنید تا بهترین گزینه برای شما انتخاب شود.
انجام عمل جراحی
اگر به رغم مصرف دارو، سوء تغذیه یا استفراغ همچنان ادامه داشته باشد، پزشک ممکن است انجام عمل جراحی روی معده را مد نظر قرار دهد. هدف عمل جراحی برای گاستروپارزی کمک به تخلیه کارآمدتر معده است.
بیشتر بخوانید: نشانههای سرطان معده چیست؟
یک محرک معده با عنوان تحریک الکتریکی معده (GES) میتواند در معده قرار داده شود. این دستگاه مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا برای افرادی که واکنشی به داروها نشان نمیدهند، استفاده میشود. مطالعات نشان دادهاند که در سال نخست پس از این عمل جراحی، تا ۹۷ درصد افراد دارای GES حالت تهوع و استفراغ کمتری را تجربه کرده و قادر به افزایش وزن خود هستند. این دستگاه ممکن است امید به زندگی مرتبط با گاستروپارزی را نیز افزایش دهد.
درمان با رژیم غذایی
مراجعه به یک متخصص تغذیه بخشی رایج از درمان گاستروپارزی است. متخصص تغذیه میتواند غذاهایی که بدن میتواند راحتتر گوارش کند را پیشنهاد دهد که به بدن اجازه میدهد مواد مغذی بیشتری را جذب کند. متخصص تغذیه ممکن است پیشنهادهایی به شما ارائه کند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف چهار تا شش وعده غذایی در روز
- نوشیدن مایعات پرکالری
- محدودکردن یا پرهیز از مصرف الکل و نوشیدنیهای گازدار
- مصرف روزانه مولتی ویتامین، در صورت تحمل
- محدود کردن مصرف برخی انواع گوشت و لبنیات
- مصرف میوه و سبزیجات به خوبی پخته برای کاهش میزان فیبر موجود در آنها
- مصرف غذاهای کمچرب
- پرهیز از غذاهای سرشار از فیبر مانند بروکلی و پرتقال
- پرهیز از دراز کشیدن فوری برای استراحت پس از وعدههای غذایی
- مصرف غذاهای پورهشده یا مایع به جای غذاهای جامد
در صورت ابتلا به گاستروپارزی شدید، ممکن است قادر به مصرف غذاهای جامد و نوشیدن مایعات نباشید. در این مورد، ممکن است تا زمانی که شرایط شما بهبود یابد، به تغذیه از طریق لوله نیاز باشد.
ترک سیگار نیز میتواند برای شرایط کلی شما مفید باشد.
منابع:عصر ایران- آوای سلامت
12jav.net