«پول»، مشکل مدارس دولتی با مدیریت خصوصی

دوات آنلاین- وقتی مدارس غیرانتفاعی و غیردولتی برای کاهش بار دولت در آموزش و پرورش وارد عرصه آموزش کشور شدند، برخی این مدارس را باعث ایجاد نوعی ناعدالتی آموزشی دانستند و برخی نیز معتقد بودند مدارس غیردولتی، کیفیت آموزشی را در کشور بالا می‌برد.

حالا با گذشت نزدیک به سی سال از تاسیس مدارس غیرانتفاعی، مدارس هیات امنایی تبدیل به  مشکلی برای نظام آموزشی شده‌اند.

دولت به مدارس غیرانتفاعی برای کاهش بار از دوشش در حوزه آموزش اکتفا نکرد و برخی مدارس دولتی را نیز هیات امنایی کرد. به‌طوری که با درخواست شورای مدرسه و تایید شورای آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه، مدیریت مدارس دولتی به هیات امنا واگذار می‌شد.

هیات امنای این مدارس شامل مدیر مدرسه، یکی از معاونان آموزشی مدرسه به انتخاب مدیر، یکی از کارکنان آموزشی و یکی از کارکنان پرورشی به انتخاب معلمان، رئیس انجمن اولیا و مربیان مدرسه، یکی از اولیای دانش‌آموزان به انتخاب انجمن اولیا و مربیان مدرسه، دو نفر از صاحبنظران و کارشناسان آموزشی یا فرهنگی ترجیحا از استادان جوزه، دانشگاه یا مدرس مراکز تربیت معلم، با معرفی خیر و مدیر مدرسه و تایید اعضای هیات امنا، یکی از خیران یا معتمدان محل، یکی از اعضای شورایاری محله و یک نفر از مدیران یا اعضای هیات مدیره مراکز و موسسات تولیدی و خدماتی است.

نکته مهم در این مدارس که در واقع دولتی هستند اما به‌طور هیات امنایی اداره می‌شوند این است که هیات امنا خودش باید هزینه‌های مدرسه را تامین کند، اما طبق قانون حق دریافت اجباری پول از اولیا ندارند. 

همین موضوع محل چالش در این مدارس است. مدیران مدرسه برای تامین این هزینه‌ها به اشکال مخحتلف از اولیای دانش‌آموزان پول یا شهریه دریافت می‌کنند. برخی از این مدارس کلاس‌های فوق برنامه برگزار می‌کنند که با توجه به نوع تدریس در کلاس‌های مدرسه، بیشتر دانش‌آموزان ناچار می‌شوند در کلاس‌های فوق برنامه یا جبرانی که خارج از ساعت مدرسه است ثبت نام کنند.

حالا اما معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه به دنبال بازگرداندن مدارس هیات امنایی به جایگاه اصلی شان هستیم گفته است: مشاهده شده است که برخی از این مدارس از عنوان «شهریه» که ممنوع است استفاده کرده‌اند و تا دانش آموز شهریه را نداده حاضر به ثبت نام وی نشده‌اند.

مرضیه گرد درباره روند نظارت بر مدارس هیات امنایی اظهار کرد: از سال گذشته اقدامات جدی به منظور بررسی وضعیت مدارس هیات امنایی شروع شد. متاسفانه هدف و علت مدارس هیات امنایی با آنچه اکنون در برخی از این مدارس شاهدیم فاصله دارد.

او افزود: هدف مدارس هیات امنایی استفاده از مشارکت‌های مردمی برای خودگردان کردن مدرسه است، اما متاسفانه این روند به درستی در بسیاری موارد رعایت نشده است.

اظهارات مرضیه گرد در حالی‌است که دریافت شهریه و یا برگزاری کلاس‌های فوق برنامه که به نوعی اجباری می‌شوند، نتیجه گریزناپذیر واگذاری مدیریت مدرسه به هیات امنا است.  

اما رئیس سازمان مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه مدرسه هیات امنایی یعنی یک مدرسه کاملا عادی و کاملا معمولی که مدیریت آن متفاوت است، گفت: افرادی در آنجا حضور دارند  که می‌توانند در فرایند تحصیلی و تربیتی فرزندان نقش آفرین باشند و این موضوع به هیچ وجه به معنای آن نیست که گروهی جمع شوند و چون تابلوی مدرسه عوض شده بواسطه آن از اولیا پول بگیرند.

گرد افزود: ابتدا باید مدرسه فهرست پیشنهادی افرادی که می‌توانند منابع مالی تامین کنند را معرفی کند و صلاحیت این افراد باید در سطح استانی احراز و تایید شود. پس از آن باید برای کلاس‌های فوق برنامه‌ای که ارائه می‌شود فضا و منابع مالی درنظر گرفته شده باشد و همراه با رضایت انجمن اولیاء و مربیان بوده و حضور دانش آموز اختیاری باشد، اما متاسفانه در برخی مدارس و استانها اینگونه عمل نشده و مدارسی داشتیم که فاقد مجوز از شورای آموزش و پرورش بودند و تنها محل تامین منابعشان دریافت پول از اولیاء و آموزش و پرورش بود.

او با اشاره به اینکه در حال تهیه گزارش‌های دوره‌ای هستیم که تا آخر آذرماه در تمام استان‌ها تکمیل می‌شود عنوان کرد: سال گذشته آموزش‌ها و شرایطی را برای مدیران مدارس هیات امنایی تعیین و مشخص کردیم اما هنوز تعدادی از آنها شرایط خودگردانی را پیدا نکرده‌اند. یکی از تفاوت‌های  مدارس هیات امنایی با مدارس عادی در این است که خود هیات امنا سه مدیر را پیشنهاد می‌کند و مدیر بنا به انتخاب اداره آموزش و پروش و طبق ضوابط تایید می‌شود و می‌تواند مدرسه را اداره کند.