شکاف جنسیتی در بازار کار: گسترده، فراگیر و جهانی

دوات آنلاین- گزارش اخیر سازمان بین‌المللی کار چشم‌انداز خوبی از وضعیت اشتغال زنان نشان نمی‌دهد. در سال 2017 نزدیک به 70 درصد از زنان اعلام کرده‌اند که خواهان وارد شدن به بازار کار هستند اما 50 درصد از آنها همچنان خارج از دایره بازار کار جهانی قرار دارند.

بر اساس این گزارش زنان نه تنها از بازار کار دور نگه داشته می‌شوند بلکه در صورت وارد شدن به این جریان هم با مشکلات بیشتری نسبت به مردها مواجه می‌شوند. بر همین اساس نرخ بیکاری زنان در جهان چیزی حدود 6.2 درصد برآورد شده در حالی که این نرخ برای مردان 5.5 درصد است.  

حتی اگر برخی از کشورها برای از میان برداشتن این شکاف سریعا وارد عمل شوند باز هم این معضل برای زنان به صورت گسترده باقی خواهد ماند.

بخش بزرگی از این زنان به کار مناسب دسترسی ندارند. 15 درصد از زنان کارگر برای تکمیل کار در خانواده‌ها وارد این سیستم می‌شوند و اغلب حقوقی دریافت نمی‌کنند و کارشان دیده نمی‌شود. این نسبت در سال‌های اخیر کاهش یافته‌است که به منزله آن است تقاضای آنها به پیدا کردن کاری برای خودشان تغییر جهت یافته‌است. این دسته از زنان که تاکنون بدون دسترسی به هیچ امتیاز و حقوقی کار می‌کردند حالا به دنبال حقوقی برای خود هستند.

تبعیض جنسیتی در حوزه کار یک واقعیت غیر قابل انکار جهانی است. در دنیا زنان عموما در حوزه امور تحصیلی، سلامت و خدمات اجتماعی مشغول هستند و پس از آن در عرصه‌های خرده‌فروشی و فروشندگی حضوری پر رنگ دارند. در آسیا و شمال آفریقا زنان صحنه کار در زمینه تولید و خطوط کارخانه‌ها را اشغال کرده‌اند که منعکس کننده میزان بالای تقاضا برای کار در حوزه تولید پوشاک است.

از سوی دیگر زنان با محدودیت‌های اجتماعی-اقتصادی دیگری همچون تبعیض، عدم آموزش، ایجاد تعادل کار و زندگی، فقدان تسهیلات مراقبت از کودکان و حمل و نقل رو به رو هستند که در کشورها میزان آن  متفاوت است. 

 اما فراتر از همه اینها خشونت‌های جنسی و آزار و اذیت‌ها همچنان یک مانع برای وجود زنان به بازار کار است. رحیمه لودانگا، از اعضای اتحادیه کارگران صنعتی و تجاری در نشست جهانی کار سال 2017 در این باره گفت:« مساله بزرگ برای زنان آگاهی از حقوق‌شان در زمینه کار است. بسیاری از آنها فکر می‌کنند که وجود چنین امری طبیعی است در حالی که وظیفه ما این است که این زنان را با آموزش از حقوق‌شان در محل کار آگاه کنیم.»