غار کتله خور کجا است و چه بخش‌های دیدنی دارد؟

دوات آنلاین-کتله‌خور ، نام غاری خشکی - آبی در شهرستان خدابنده استان زنجان است که به دلیل کیفیت بلورها و قندیل‌ها، زیبایی و تعدد طبقات، جزو شگفت انگیزترین نمونه غارهای آهکی شناخته شده در دنیا مطرح است.

بر اساس یافته های به دست آمده؛ قدمت غار کتله خور به 27 تا 30 میلیون سال پیش ( دوره سوم زمین شناسی) می رسد.

این غار از جهت قدمت، وسعت و تعداد طبقات و تنوع در تشکیل قندیل ها، از غار های منحصر بفرد دنیا است و علاوه بر کارکرد گردشگری، ارزش فوق العاده ای در مطالعات زمین شناسی شامل سنگ شناسی، چینه شناسی و فسیل شناسی را در خود دارد.

با اینکه هنوز عملیات شناسایی پهنه و امتداد غار کتله خور به پایان نرسیده است؛ ولی مشاهده زییایی های شگفت آور طبیعت در همان وسعت اندکی از غار که برای بازدید مهیا شده، هر بیننده ای را در ذوق و حیرت فرو می برد.

به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان تا کنون حدود 30 کیلومتر از غار 'کتله خور' شناسایی و نقشه برداری 22 کیلومتر از این محدوده انجام شده، ولی در زمان حاضر فقط یک مسیر یک هزار و 250 متری،آن هم در طبقه اول غار برای بازدید گردشگران مهیا است.

یحیی رحمتی افزود: نخستین بار در بهار سال 1331 خورشیدی گروهی از سرشناس ترین کوهنوردان ایران اقدام به کشف و بازدید از غار کتله خور کردند.

ساختمان غار ' کتله خور' در زیر رشته کوهی به همین نام قرار گرفته است. در بعضی از مناطق غربی ایران به کوههای کم ارتفاع ' کتله' می‌گویند و به احتمال وجه تسمیه غار نیز به همین علت باشد که غار در این کوه ها قرارگرفته ‌است.

ساختمان غار در منطقه مستطیل شکلی به ابعاد 2000×1500 متر به‌ وجود آمده ‌است و از پایین دست دهانه آن رود شور که از شعبات فرعی قزل‌اوزن است، جاری می شود.

ورودی غار یک دهلیز چهار هزار متری با سقفی کوتاه و چند دهلیز فرعی است؛ پس از دهلیز فرعی یک دالان وسیع 950 متری با سربالایی‌هایی به ارتفاع 2 متر و گودال‌های خشک قرار دارد که با دو شاخه 50 متری ادامه پیدا می‌کند و پس از عبور از یک سربالایی به تالار وسیعی پوشیده از چکنده و چکیده و ستون می‌رسد.

در داخل تالار بلورین که به تالار ستون‌ها چسبیده اند، چاهی به عمق هشت متر قرار دارد که احتمالاً محل خروج آب‌های فرورو سازنده غار است.

به گفته مدیرکل میراث فرهنگ، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان در زمان حاضر غار 'کتله خور' به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده‌است، بخش ورزشی آن که تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره‌نوردان قرار می‌گیرد، حدود 4 کیلومتر است.

رحمتی افزود: بخش تفریحی غار نیز که برای بازدید عموم مورد استفاده قرار می‌گیرد حدود 2 کیلومتر مسیر مستقیم است.

وی اظهار داشت: بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد و قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم‌های مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد.

غار کتله خور در 155 کیلومتری جنوب زنجان، 80 کیلومتری جنوب شهرستان خدابنده و 173 کیلومتری شمال همدان، در نزدیکی شهر گرماب واقع شده است.

مسیر متداول برای بازدید از این جاذبه طبیعی، جاده زنجان به خدابنده (قیدار) در امتداد زرین آباد به گرماب است.

وجود بزرگترین گنبد آجری جهان، شگفت انگیزترین غار آهکی دنیا، مومیایی های مردان نمکی با قدمت بیش از 2هزار سال، طولانی ترین بازار سر پوشیده جهان و مردمانی مهمان نواز، استان زنجان را به میزبانی پرجاذبه و مهربان برای مسافران و گردشگران تبدیل کرده است.

گنبد سلطانیه یکی از 17 میراث جهانی ایران محسوب می شود که قدمت آن به قرن هفتم هجری شمسی، دوره ایلخانیان می رسد.

بنای رختشویخانه توسط علی اکبر توفیقی نخستین شهردار زنجان حدود 90 سال پیش با کاربری انحصاری شستشوی لباس و ظروف توسط بانوان، در مرکز این شهر احداث شده است.

بنای رخشتویخانه در نوع خود منحصر به فرد بوده و از سال 1377 به عنوان موزه مردم شناسی این رنجان نیز مورد بازدید گردشگران و علاقه مندان قرار می گیرد.

'مردان نمکی' مومیایی های نمکی هستند که از معدن نمک روستای چهرآباد در حوالی شهر زنجان کشف شده اند.

تاکنون 6 مرد نمکی از همین معدن کشف شده است که کاوشگران حدس می زنند همه این مردان در معدن نمک مشغول معدنکاری بوده اند که بر اثر ریزش، زیر آوار نمک مانده و در همان معدن مدفون شده اند.

بر اساس مطالعات انجام شده، قدمت برخی از مومیایی مردان نمکی به بیش از 2 هزار سال می رسد.

منبع: ایرنا