آموزش کمک‌های اولیه برای درمان سوختگی

دوات آنلاین-همه ما باید با اصول کمک‌های اولیه آشنا باشیم. در این میان کمک‌های اولیه در مواقع سوختگی اهمیت زیادی دارد.

یک متخصص جراحی پلاستیک گفت: اولین اقدام برای کمک به فردی که دچار سوختگی شده است، برداشتن منبع حرارت و خنک کردن کامل پوست است.

سارا فقیهی متخصص جراحی پلاستیک بیان کرد: معمولا سوختگی دست جزو شایع‌ترین نوع سوختگی است و پس از آن، سوختگی صورت و تنه شایع است؛ قطع عضو و عفونت ثانویه، دو عارضه خطرناک از میان عوارض زودرس سوختگی‌ هستند و اختلال اعصاب و روان، به‌ ویژه افسردگی، یکی از عوارض دیررس سوختگی به شمار می‌رود؛ اگر شدت سوختگی خیلی زیاد باشد، حتی گاهی ممکن است موجب مرگ مصدوم شود.

وی با اشاره به اینکه تماس با هر منبع حرارتی باعث سوختگی یا تاول روی پوست می‌شود، گفت: لباس ناحیه تماس ممکن است موجب حفظ گرما و آسیب بیشتر شود؛ اولین اقدام و کمک‌های اولیه برای فردی که دچار سوختگی شده است برداشتن منبع حرارت و خنک کردن کامل پوست و جلوگیری از سوختگی بیشتر پوست است.

علائم و نشانه ها سوختگی چیست؟

فقیهی ادامه داد: سوختگی سطحی یا درجه یک فقط لایه خارجی پوست را درگیر می‌کند؛  سوختگی درجه دو یا ضخامت نسبی پوست به لایه‌های عمقی‌تر پوست نفوذ می‌کند و تاول دارد در  سوختگی درجه سه، تمام لایه‌های پوست و حتی عروق و اعصاب زیرین نیز آسیب می‌بیند.

این متخصص جراحی افزود: درد شدید در سوختگی درجه سه به دلیل از بین رفتن شبکه عصبی زیر پوست کمتر حس می‌شود؛ پوست اندازی، قرمزی یا تاول زدن پوست از نشانه‌های سوختگی الکتریکی  است و پوست در آن سیاه می‌شود،  ترشح مایع رقیق از قسمت آسیب دیده،  علائم شوک، رنگ پریدگی، پوست سرد و مرطوب، احساس غش و گیجی و گاهی تهوع و استفراغ از علائم سوختگی است.

فقیهی اظهار کرد: هنگام سوختگی ناحیه سوخته را با آب سرد شست و شو دهید و بدین طریق آن را خنک کنید؛ مراقب باشید اگر سوختگی وسیع است، کار شما  باعث افت دمای بدن نشود، در صورتیکه اندام سوخته است، محل سوختگی را به مدت ۱۵ دقیقه در آب سرد و ۱۵ دقیقه در آب ولرم قرار دهید.

وی ادامه داد: پس از ۲۰ دقیقه خنک کردن از یک پانسمان استریل استفاده کنید؛ از یک پانسمان غیر چسبنده که شامل پمادی استریل برای تسکین درد و کاهش خطر عفونت باشد، استفاده کنید؛ در صورتی که پماد مناسبی در اختیار ندارید هرگز از پماد‌های متفرقه استفاده نکنید.

 این متخصص جراحی گفت: به خاطر داشته باشید که اگر لباس مصدوم به پوست ناحیه سوخته چسبیده است لباس را از پوست جدا نکنید بلکه لباس را از دور تا دور محل چسبیده قیچی کنید؛ روی محل سوخته پماد یا خمیر دندان نمالید، این کار تشخیص دقیق شدت سوختگی را برای پزشک مشکل می‌کند، روی محل سوختگی را با پارچه تمیز بپوشانید.

تاول‌های حاصل از سوختگی را پاره نکنید

فقیهی ادامه داد: تاول‌ها را پاره نکنید و پوست کنده شده را جدا نکنید؛ از یخ و آب یخ بر روی ناحیه سوخته استفاده نکنید، زیرا باعث سوختگی بیشتر می‌شود، استفاده از هر نوع کرم، پماد و لوسیون غیر استریل و نامناسب روی سوختگی ممنوع است، از بانداژ سبک استفاده کنید.

وی تشریح کرد: پانسمان استریل در محل آسیب را با استفاده از یک باند نخی شل و نرم نگه دارید؛ بانداژ را تا رسیدن نیرو‌های امدادی بازرسی کنید تا تنگ نباشد، از چسب برای ثابت سازی پانسمان یا بانداژ روی پوست اطراف ناحیه آسیب دیده استفاده نکنید.

مصدوم را برای معاینه به مراکز درمانی ببرید

این متخصص جراحی افزود: اگر وسعت سوختگی به اندازه کف دست مصدوم باشد حتما نیاز به اقدامات درمانی بیمارستانی دارد؛ نواحی انگشتان، کف دست، گردن، صورت، مخاط‌ها و چشم از قسمت‌های بسیار مهم بدن هستند که حتی سوختگی‌های کوچک آنها هم باید به‌وسیله پزشک معاینه و درمان شود، بنابراین اگر با کوچک‌ترین سوختگی در این نواحی مواجه شده‌اید، بلافاصله مصدوم را برای معاینه و درمان به مرکز درمانی برسانید.

فقیهی ادامه داد: در این بین سوختگی‌های دور تا دور اندام‌ها، گردن و تنه اهمیت بالایی دارند، زیرا تورم بعدی در محل سوختگی موجب اختلال  در خون‌رسانی اندام یا مشکلات تنفسی می‌شود؛ مراقب علائم شوک باشید، اگر مصدوم احساس غش می‌کند لازم است او را به پشت بخوابانید و ناحیه سوخته را در یک ظرف آب سرد نگاه دارید، اگر آب ولرم است با انداختن تکه‌های یخ داخل آن، آب را سرد نگه دارید، ولی از تماس یخ با بافت آسیب دیده خودداری کنید.

منبع: باشگاه خبرنگاران