ظریف: گزینه خروج از برجام را روی میز داریم/ به منطقه پیام اشتباه منتقل می‌شود

دوات آنلاین-وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به این‌که آمریکا روح توافق هسته‌ای را نقض کرده است، هشدار داد: اگر پای یک نقض عمده به میان بیاید، گزینه خروج از توافق را روی میز داریم.

 محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه که به نیویورک سفر کرده است با نشریه آمریکایی نشنال اینترست به گفت‌وگو پرداخت.

متن این مصاحبه به این شرح است:

شما در گفت‌وگو با شبکه سی ان ان دولت ترامپ را به نقض روح توافق هسته‌ای متهم کردید. پاسخ شما به دولت ترامپ چه خواهد بود؟

ما مسیری را در پیش گرفتیم که در چارچوب توافق هسته‌ای تعیین شد. به کمیسیون مشترک رجوع کرده و در آن بحث خواهیم کرد تا اطمینان یابیم این کوتاهی‌های آمریکا چاره‌اندیشی خواهد شد. این مساله موضوع یکی از مباحث پیش رو در نشست کمیسیون مشترک نه تنها در دوران دولت ترامپ بلکه در دوران دولت پیشین یعنی رئیس‌جمهور اوباما بوده است. به عنوان مثال زمانی که چندین ماه طول کشید آمریکا مسیر خرید هواپیماها را هموار کند. بسیار زمان برد تا آمریکا وضعیت خرید هواپیماهای ایرباس و به علاوه هواپیماهای بوئینگ را مشخص کند. برای ایرباس 9 ماه و بوئینگ 4 ماه زمان برد که از نظر ما بسیار طولانی بود. بنا بر این این موضوع را در کمیسیون مشترک مطرح کردیم. البته بخشی از آن چاره‌اندیشی شد اما بخش‌های دیگر نه. این مسیری است که پیش روی ما قرار دارد. اگر مساله نقض عمده یا آنچه در متن توافق هسته‌ای عدم اجرای قابل توجه تعریف شده است، باشد ایران گزینه‌های دیگری را شامل خروج از توافق هسته‌ای پیش رو دارد.

آیا شما ترامپ را فردی ارزیابی می‌کنید که می‌توانید با وی تجارت کنید یا او را شخصی می‌دانید که در تعاملاتش با ایران در لحن و غیره به‌طرز خطرناکی بی‌اعتدال بوده است؟

لفاظی هرگز به ایجاد فهم بیشتر در تعامل با ایران یا هر کشور دیگری منجر نخواهد شد. ما باید در ارسال پیام محتاط‌تر باشیم، چراکه طی هفته‌های پیش در منطقه همین انتقال پیام اشتباه، به ویژه پس از برگزاری نشست ریاض به واکنش شدید در این منطقه، نه میان متحدان آمریکا و ایران، بلکه میان خود متحدان آمریکا منجر شد. بنا بر این من معتقدم که باید پیچیدگی‌های منطقه را بفهمیم و آن را در نظر داشته باشیم.

وزیر امور خارجه کشورمان افزود: ایران به طور قطع (با توافق هسته‌ای) نه فقط با آمریکا، بلکه با گروه 1+5 که به تایید شورای امنیت نیز رسید، در مسیر تفاهم قدم برداشت. در این مرحله ما با اجرای این توافق راضی خواهیم شد. همان‌طور که در گذشته گفته‌ایم می‌خواهیم این توافق یک زیربنا باشد، نه سقف اما برای اینکه این توافق یک بنای محکم باشد ما می‌خواهیم اطمینان یابیم که تمام طرف‌ها به تعهدات‌شان به طور کامل و با حسن نیت عمل می‌کنند. اگر به این مرحله برسیم سپس راهی به سوی پیشرفت بیش‌تر باز خواهد شد.

روزنامه نیویورک تایمز به تازگی یادداشتی منتشر کرد مبنی بر این‌که ایران در عراق برنده بوده است و آمریکا بازنده. آیا شما موافقید؟

ما وضعیت کنونی منطقه را زمین نبرد برای پیروزی یا برد نمی‌دانیم. این موقعیتی است که حمله آمریکا به عراق به شکست همه منجر شد. ما معتقدیم که شرایط کنونی جهان به قدری در هم تنیده است که نمی‌توانیم برنده یا بازنده باشیم؛ یا همه با هم برنده می‌شویم یا می‌بازیم. واضح است که اگر دولت یا کشوری منافع خود را بر اساس حذف دیگران قرار دهد آنگاه مساله را به گونه‌ای طرح کرده است که قابل حل نیست. من براین باورم که منطقه ما به راه‌حل نیاز دارد و این راه‌حل‌ها باید با رویکردهایی متفاوت در قبال این مسائل به دست آید. من فکر می‌کنم مقاله‌ای که شما به آن اشاره می‌کنید اطلاعات خود را به درستی بررسی نکرده است.

آیا این‌ها را اخباری جعلی می‌دانید؟

 نه، آنها اخبار جعلی نیستند. من اصطلاح اخبار جعلی را نمی‌پسندم. اما  به بخش‌هایی از این مقاله اشاره دارم. به عنوان مثال پاراگرافی که این حقیقت را نادیده می‌گیرد که "عراق علیه ایران از تسلیحات شیمیایی استفاده کرد نه بر عکس". اما این یادداشت متاسفانه حقیقت را به گونه‌ای دیگر جلوه می‌دهد. این مساله درباره بخش مربوط به تسلط ایران بر عراق نیز صادق است. هیچ کس نمی‌تواند کشوری دیگر را کنترل کند حتی یک ابرقدرت نیز نمی‌تواند مدعی کنترل بر کشوری دیگر باشد و این اغراقی جدی و خطرناک خواهد بود. ایران به کمک همه عراقی‌ها شتافت نه فقط شیعیان. از نظر ما شیعیان، سنی‌ها، کردها، تمامی آنها اجزای مهم جامعه عراق هستند که ما لازم است با آنها روابط داشته باشیم.

زمانی که داعش به کردها حمله کرد ما از آنها حمایت کردیم. ما اولین کسانی بودیم که به اربیل رفته تا امنیت آن را حفظ کنیم و آن را از اشغال داعش نجات دهیم. این رویکردی است که ما اتخاذ می‌کنیم، اگر ما در عراق نفوذی بیش‌تر از همسایگان‌مان یا برخی کشورهای خارجی داریم به دلیل انتخاب‌های درست ما است.

شما آینده نفوذ ایران در سوریه را چگونه می‌بینید؟

من گفته‌ام که ما یک سیاست قطعی برای مقابله با تروریسم و افراطی‌گری داریم. چه در افغانستان در جریان حمله طالبان یا حتی زمانی که آمریکا عراق را اشغال کرده بود. ما امروز علیه عناصر تروریستی و افراطی‌گری در عراق مبارزه می‌کنیم. این مسئله در سوریه نیز صادق است و این یک سیاست همیشگی و پایدار است اما شما نمی‌توانید این را در مورد دیگر کشورهای منطقه بگویید که همواره از افراطی‌گری حمایت کرده اند. آنهایی که رژیم طالبان در افغانستان را به رسمیت شناختند همان‌هایی هستند که اکنون بر قطر فشار می‌آورند. همان‌هایی که با ایران در عراق و سوریه و به طور کلی در منطقه مشکل دارند. برخی کشورها اساسا گروه‌های غلط را حمایت کردند. این کشورها همان‌هایی هستند که اتباع‌شان تقریبا 94 درصد از کسانی که در ترور نقش داشتند را تشکیل می‌دهد. بنا بر این ما در حال صحبت درباره یک سابقه روشن از عملکرد آنها و یک سابقه مشخص قطعی از ایران هستیم.

وزیر خارجه کشورمان گفت: اما ما درباره محروم کردن آنها صحبت نمی‌کنیم. ما چنین هدفی نداریم. باور ما این نیست که اگر عربستان را مستثنی کنیم یا اگر تلاش کنیم که عربستان از محاسبات امنیتی در منطقه مستثنی شود، منطقه امن خواهد بود. ما معتقدیم که عربستان بخش مهمی از این منطقه است و بر این باوریم که دیگر کشورهای منطقه باید بخش مهمی از فهم این امنیت باشند.

زمانی به نظر می‌آمد که روابط ایران و آمریکا به سمت مسیر بهتری می‌رود. اگر ما بار دیگر با یکدیگر دیدار کنیم، از نظر شما این روابط بهتر یا بدتر خواهد بود؟

این مساله کاملا به رویکردی که آمریکا و آنچه دولت کنونی در قبال ایران اتخاذ می‌کند، بستگی دارد. آمریکا باید به ایران به عنوان تنها کشوری در منطقه نگاه کند که مردم کشورش ده ساعت برای رای دادن در صف می‌ایستند. آمریکا باید فرض خود را مبنی بر این‌که می‌تواند در منطقه هرج و مرج ایجاد کند و از آن بهره مالی ببرد، کنار بگذارد. من معتقدم که منافع مالی کوتاه مدت هستند. در حالی که تفرقه در منطقه همان‌طور که اکنون در میان متحدان آمریکا در منطقه خلیج فارس اتفاق افتاده به شدت دوام بیش‌تری خواهند داشت و تبعات آن برای امنیت منطقه و امنیت جهانی گسترده خواهد بود.