روایت تاریخ لبنان در دل یک ساختمان

دوات آنلاین-برای بیش از 140 سال در خلال جنگ‌های جهانی و جنگ داخلی که حدود 15 سال ادامه داشت، هتل پالمیرا در شهر بعلبک لبنان حتی برای یک روز نیز بسته نبود. سال 1874 بود که یک تاجر یونانی با علم به جاذبه تروریستی منطقه بعلبک این هتل را بنا نهاد که در روزهای اوج کاری خود میزبان پادشاهان، ملکه‌ها، امپراتورها و همچنین نویسندگان، هنرمندان و موسیقی‌دانان سرشناسی از سراسر جهان بود. این هتل به‌خوبی یادآور فیلم «هتل بزرگ بوداپست» به کارگردانی «ویس اندرسون» است. تاریخچه پرفرازونشیب این منطقه موجب شده هتل پالمیرا رگه‌های ضعیفی از دوران باشکوه خود در گذشته را به همراه داشته باشد؛ دورانی که خدمتکاران و کارگران پابه‌سن‌گذاشته آن با حس غریب نوستالژیک از آن صحبت می‌کنند.

60 سال در یک هتل

احمد کسیب که حالا دهه هفتم زندگی خود را سپری می‌کند، بیش از 60 سال در این هتل کار کرده است، او درحالی‌که کتی قدیمی بر تن دارد و در قسمت لابی هتل نشسته، می‌گوید: «این ساختمان حالا به جزئی از خود من تبدیل شده است». او با یادآوری اولین روز کاری خود در روز عید قربان سال 1954 سخنانش را این‌طور ادامه می‌دهد: «پدر یکی از دوستانم از من خواست در کار آشپرخانه به او کمک کنم. سنم آن‌قدر کم بود که مجبور بودم پشت میز کار، روی یک تخته چوبی بایستم». زمانی که احمد مدرسه را تمام کرد به‌دنبال این بود که معلم شود، ولی مالک هتل به او التماس کرد به کارش در آنجا ادامه دهد، زیرا آن روزها هتل هر شب میزبان صدها میهمان بود. او در این زمینه می‌گوید: «ابتدا کارم را با غذادادن به دو میز شروع کردم و به‌تدریج پس از مدتی تمام میزها را در اختیار گرفته بودم. آن دوران شادترین لحظات زندگی‌ام بود». پالمیرا در اوج دوران فعالیت 40 اتاق و بیش از 60 کارگر داشت، اما حالا فقط 20 اتاق باقی مانده و از آن همه کارگر فقط هفت نفر حضور دارند که گاهی اوقات حتی برای چند روز کاری برای انجام‌دادن ندارند.

زمستان‌های سرد و نبود تجهیزات مدرن گرمایشی موجب شده میهمانان مرفه چندان به‌دنبال آمدن به این هتل نباشند؛ اما برای عاشقان تاریخ هنوز یکی از فوق‌العاده‌ترین مکان‌ها به حساب می‌آید؛ محلی که تمام این سال‌ها شاهد حوادث محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی بوده و همه آنها به هر نحوی بر این هتل تأثیرگذار بوده‌اند. در ورودی هتل تصویر بزرگی از کایسر ویلهلم دوم، آخرین پادشاه آلمان، بیش از هر چیز دیگری توجه را به خود جلب می‌کند. در سال 1898 و زمانی که آلمان و حکومت عثمانی به‌طور مشترک قصد حفاری یک منطقه باستانی در بعلبک را داشتند، کایسر برای چند روز در پالمیرا اقامت داشت. نیروهای او در ادامه در پالمیرا ماندند که البته در زمان جنگ جهانی اول این محل به اشغال نیروهای عثمانی درآمد.

تاریخ، میهمان پالمیرا

 پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی حکومت عثمانی، بیانیه لبنان بزرگ یا قیمومیت فرانسه بر لبنان در همین هتل امضا شد. پالمیرا در زمان جنگ جهانی دوم برای نشان‌دادن تعادل قدرت در منطقه خاورمیانه به‌عنوان مقر فرماندهی نیروهای انگلیسی انتخاب شده بود. سه کتاب از فهرست میهمانان پالمیرا که به سال 1889 بازمی‌گردد، بر تاریخچه این بنا سایه انداخته است. در دهه 20 میلادی، ده‌ها توریست در مسیر حرکت خود به سمت مکان‌های مذهبی بیت‌المقدس، در این هتل اقامت داشتند. پادشاهان و ملکه‌های متعددی نیز در مسیر سفرهای خود به سمت سوریه، لبنان و اردن در این هتل توقف داشته‌اند. ریما حسینی که پس از همسرش علی صاحب این هتل است، می‌گوید: «این اولین هتل است که حمام اختصاصی و اتاق انتظار داشت. ازجمله پادشاهان و رهبران کشورهایی که در پالمیرا اقامت داشته‌اند می‌توان به شارل دوگل، مصطفی کمال آتاتورک، ملک فیصل اول از عراق و ملک عبدالله اول از اردن اشاره کرد».

 در قسمت ورودی تالار اصلی که کاشی‌های قدیمی و قالیچه‌های رنگ‌ورورفته وجود دارد، نامه‌ها و طرح‌هایی به چشم می‌خورد که امضای ژان کوکتو (شاعر، نقاش، فیلم‌ساز، نمایش‌نامه‌نویس و کارگردان شهیر فرانسوی) در پای همه آنها به چشم می‌خورد؛ کوکتو در سال 1960 حدود یک ماه در پالمیرا اقامت داشت آلبرت انیشتین و جورج برنارد شاو از دیگر میهمانان سرشناس این هتل به حساب می‌آیند.

فرازها و فرودها

 با آغاز فستیوال بین‌المللی بعلبک در سال 1955، این هتل بیش از پیش توجه بازدیدکنندگان مختلف را جلب کرد؛ اما سال 1967 آغاز جنگ باعث کمترشدن رونق اینجا شد و در ادامه جنگ داخلی لبنان بین سال‌های 1975 تا 1990 شکل گرفت که در این مدت فستیوال نیز به حالت تعلیق درآمد. ریما درباره آن روزها می‌گوید: «زمانی که همسرم علی این هتل را در دوران جنگ داخلی لبنان خرید، مالک قبلی آن قصد ترک اینجا را داشت، زیرا برگزارنشدن فستیوال بین‌المللی، پالمیرا را کم‌رمق کرده بود». او حرف‌هایش را این‌گونه ادامه می‌دهد: «علی سعی کرد در تمام این سال‌ها پالمیرا را سر پا نگه دارد. چالشی که از گذشته وجود داشته و همچنان نیز ادامه دارد، این است که هتل حتی برای یک روز هم بسته نباشد».