بره موم چیست و چه خاصیت‌های درمانی دارد

دوات آنلاین-بَره‌موم از تولیدات زنبور عسل است که خواص بسیار زیادی دارد. بره موم  ماده‌ای شبیه است، حالت آن خمیری شکل و چسبناک با بوی مطبوع که رنگ آن از سبز تا قهوه‌ای تیره متغیر است. رنگ و عطر بره موم در مناطق مختلف متفاوت بوده و خصوصیات آن بستگی به نوع گیاهان موجود در هر منطقه دارد. بره موم، در هوای سرد، ترد و شکننده و در هوای گرم، نرم و چسبناک می‌شود.

تفاوت موم با بره موم

نقطه ذوب بره موم ۸۳ درجه سانتیگراد و نقطه ذوب موم خالص زنبور عسل ۶۳ درجه سانتی‌گراد است. بنابراین با کمک حرارت می‌توان آن دو را از یکدیگر تفکیک نمود. موم از نظر استحکام هفت برابر سخت تر از بره موم است.

بره موم در الکل اتیلیک، استون و بنزن حل می‌شود و الکل می‌تواند مواد قابل حل آن جدا نماید.

بره موم حاوی حدود ۵۰ درصد صمغ یا رزین گیاهان، ۳۰ درصد موم، ۱۰ درصد اسیدهای چرب ضروری، ۵ درصد گرده گل و ۵ درصد دیگر آن از ترکیبات آلی، ویتامینها و عناصر معدنی مانند نقره، سدیم، جیوه، مس، منگنز، آهن، کلسیم، وانادیم و سیلیس است. مقدار و نوع ترکیبات بره موم بسته به مکان، زمان جمع‌آوری و روش تولید آن متفاوت است.

خواص بره موم

بره موم به عنوان ماده ضدعفونی کننده و عاملی مؤثر در پیشگیری از ورود و شیوع بیماری‌ها در کندو به‌شمار می‌آید.

بره موم در محل ورود زنبوران به داخل کندو قرار دارد و به دلیل این که زنبورها پیش از ورود به کندو از روی آن عبور خواهند کرد، احتمالاً می‌تواند نقش ضدعفونی‌کننده دست و پای زنبوران را در بدو ورود به کندو ایفا نمایند. همچنین پر کردن شکاف‌ها، تنگ کردن سوراخ‌های تهویه، تنگ کردن دریچه پرواز در زمستان، ترمیم شکستگی‌ها، جلا دادن و ضدعفونی کردن جدار داخلی کندو و قاب‌ها، محکم کردن محل اتصال قاب‌های عسل به کندو و به یکدیگر از دیگر کاربردهای بره موم است.

محققان می‌گویند: در میان محصولات زنبور عسل، بره موم بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی و قارچ کشی را دارد. بره موم فعالیت ضد باکتریایی علیه هر دو طیف باکتری‌های گرم مثبت و منفی و نیز انواع هوازی و بی‌هوازی دارد. استفاده از حلال‌های مختلف برای استخراج ترکیبات فعال بره موم، سبب تغییر در اجزای زیست فعال بره موم می‌شود. با این حال بره موم دارای ویژگی‌های زیستی سودمند و مهمی مثل:

۱-آنتی بیوتیک علیه باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها،

۲-ضد سرطان،

۳-آنتی اکسیدان،

۴-فعالیت‌های ضد التهابی،

۵-آنتی دیابت،

۶-ضد تک یاخته 

۷- فعالیت‌های دندان‌پزشکی

هستند و نگهداری بره موم سبب کاهش خاصیت بیولوژیکی آن می‌شود.

یافته‌ها نشان می‌دهند: «مصریان از بره مومیایی کردن اجساد استفاده می‌کردند؛ از بره موم به عنوان تب بر توسط قوم اینکاها استفاده می‌شد. داروسازان یونانی و رومی از آن به عنوان ضد عفونی کننده‌ی دهان و برای مداوای زخم‌ها استفاده می‌کردند. همچنین آن‌ را برای درمان موضعی پوست و زخم‌های مخاطی تجویز می‌کردند. در اواخر قرن ۱۹، بره موم بخاطر خواص درمانی آن به گستردگی مورد استفاده قرار گرفت و در جنگ جهانی دوم به سبب اثر التیام بخش آن بر مشکلات ریوی برای درمان سل به کار گرفته شد.»

در نتایج این پژوهش آمده است: «امروزه بره موم به عنوان یک داروی طبیعی به اشکال مختلف در بیشتر کشورها یافت می‌شود. موارد کاربرد بره موم عبارتند از :تجویز برای سرماخوردگی‌ها، بیماری‌های قسمت‌های فوقانی دستگاه تنفسی، امراض شبه آنفولانزا، کاربردهای پوستی شامل التیام زخم‌ها، درمان جراحات، آکنه، تبخال‌های ساده و تناسلی و نیز بیماری‌های اعصاب، بره موم برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها و التهاب لثه به دهان شویه‌ها و خمیر دندان‌ها اضافه می‌شود. این محصول به طور تجاری به اشکال کپسول، دهانشویه، کرم، قرص‌های خوراکی، پودر و سایر محصولات خالص سازی شده از موم وجود دارد. به خاطر خواص ضد ویروس، ضد میکروب و آنتی اکسیدان بره موم، به طور گسترده‌ای در پزشکی، دامپزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی و مواد آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.»