با کمی دقت از ورود خونخواران به خانه خود جلوگیری کنید

دوات آنلاین-ساس‌ها یکی از مهمترین انگل‌های خارجی انسان می‌باشند. ساس‌ها در محل سکونت انسان مانند منازل، هتل‌ها، خوابگاه‌ها، زندان‌ها، سرباز خانه‌ها، بیمارستان‌ها، سرای سالمندان و ... یافت می‌شوند .آنها در شکاف دیوار، کف خانه‌ها، اثاثیه، لابلای کار تن‌ها، پشت کاغذ دیواری، کمد‌ها و درهای چوبی و قفسه کتابخانه‌ها، مبلمان، تشک‌ها، پشتی‌ها و ... مخفی می‌شوند.  در شب و نور کم فعال هستند و از فرد خوابیده تغذیه می‌کنند. اگر انسان در دسترس آنها نباشد از سایر حیوانات خونخواری می‌کنند.

ساس‌ها هنگام خونخواری 3 یا 4 بار با فاصله چند دقیقه شخص را می‌گزند تا سیر شوند. ساس‌ها در طول زندگی تا500 تخم می گذارند. تخم‌ها ریز، سفید و مروارید شکل‌اند. تخم‌ها در مکان‌های یاد شده قرار داده می‌شوند. نر، ماده و نابالغ ساس‌ها خونخوارند. ساس‌ها گرسنگی را تا 550 روز تحمل می‌کنند. خانه‌های استیجاری بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند.

مشکلات بهداشتی ساس‌ها

1-            ساس‌های تختواب متهم به انتقال تعداد زیادی از بیماری‌ها شده اند ولی تاکنون فقط موارد ذیل ثابت شده است.

2-            ایجاد کم خونی (به علت خونخواری زیاد خصوصا در نوزادان)

3-            حساسیت در افراد حساس (جسمی و روانی) در بعضی افراد ممکن است تاول‌های هموراژیک بزرگی به وجود آید، در بعضی ممکن است قرمزی و ادم مشاهده شود و یا بی دلیل دچار خارش شوند.

4-            خارش شدید و عفونت‌های ثانویه

5-            کم خوابی یا بی‌خوابی

6-            وسواس و بیماری‌های روانی (آنتوموفوبیا یا همان ترس از حشرات)

7-            بوی بد مکان ساس زده

تشخیص

1-            زخم‌های محل گزش پاپول‌های سفتی بوده که از یکدیگر فاصله کمی داشته و دو تا دو تا یا سه تا سه تا با هم ظاهر می‌شوند. شکل خوشه‌ای گزش‌ها در تمایز گذاشتن بین زخم‌ها با گزش سایر حشرات نظیر کک و ... مهم است.

2-            دیدن ساس (مرده، زنده و یا پوسته‌های خالی پس از پوست اندازی) در محل‌های خواب و استراحت.

3-            رد خون در روی ملحفه‌ها و مخفیگاه‌های ساس‌ها (مشاهده لکه‌های خون  و نقاط تیره رنگی که در اثر استفراغ و مدفوع توسط حشره روی ملافه، تشک، لباس خواب و دیوار ایجاد می‌شود.).

4-            روشن کردن ناگهانی برق در شب و مشاهده ساس ها.

انتشار آلودگی

ساس‌ها به راحتی از راه لباس، تختخواب، لوازم خواب افراد، مبلمان نو و دست دوم، وسایل چوبی کرایه ای مثل میز و صندلی مجالس، چمدان مسافران و حتی ساک‌های ورزشی از اماکن آلوده به اماکن تازه و غیره آلوده راه پیدا می‌کنند.

درمان

خارش ناشی از گزش ساس‌ها به درمانهای علامتی پاسخ می‌دهد که موقتی بوده و با تکرار گزش دوباره خارش‌ها به وجود می‌آیند.

کنترل

1-            بهسازی محیط

2-            سمپاشی

بهسازی محیط

1-            دور انداختن کلیه وسایل آلوده و سوزاندن آنها

2-            حذف درزها و شکاف ها و برداشتن کاغذ های دیواری های آلوده

3-            گچ کردن ساختمان (در ساختمان‌هایی که گل– گچ هستند یا درز و شکاف در کف و دیوار دارند)

4-            دوغاب کف ساختمان با سیمان

5-            پهن کردن وسایل خانه در آفتاب

6-            سالمسازی بعضی از لباسها را با جوشاندن

7-            استفاده از بخارشوی می‌تواند مفید باشد به شرط اینکه از آن در نهایت دقت استفاده شود و هیچ درز و شکافی جا نیفتد.

مبارزه شیمیایی (سمپاشی اصلی‌ترین راه مبارزه با ساس می‌باشد)

سمپاشی ابقایی با سموم ترکیبی دو گروه کاربامات‌ها و پایروتیروئیدها به صورت دستی یا کمپرسی روی دیوارها، کف اطاق‌ها، کلیه وسایل چوبی و پارچه‌ای و ..... صورت می‌گیرد.

سمپاشی باید زیر نظر متخصص بهداشت یا کنترل آفات انجام شود و از کاربرد خصوصا سموم توسط افراد غیر متخصص اجتناب کنید و سعی نمایید بدون مشاوره هیچگونه سمی را خریداری ننمایید (خودسرانه هیچگونه سمپاشی.

2 نکته بسیار مهم جهت آسایش شهروندان:

1-            از خریدن وسایل دست دوم ضدعفونی نشده جدا خودداری فرمایید.

2-            وسایل چوبی، مبلمان و تختواب را از فروشگاه هایی خریداری نمایید که گواهی مبنی بر آلوده نبودن وسایل و یا کارگاه تولیدی آنها ارائه نمایند (دارای گواهی کنترل آفات دوره‌ای باشند) ضمنا در هنگام تحویل گرفتن اینگونه وسایل درب فروشگاه و یا درب منزل حتما علاوه بررسی‌های مربوط به خرابی و یا زدگی در ارتباط آلوده بودن به ساس (و سایر انگل‌های خارجی) هم آنها را چک نمایید.

نویسنده: دکتر وحید درخش احمدی- حشره شناس و متخصص کنترل آفات