2024/03/29
۱۴۰۳ جمعه ۱۰ فروردين
نقد سریال بچه مهندس؛ آیا تلویزیون کودک‌همسری را تبلیغ می‌کند؟

نقد سریال بچه مهندس؛ آیا تلویزیون کودک‌همسری را تبلیغ می‌کند؟

ماجرا از آن‌جا آغاز شد که داستانی فرعی در این سریال درباره عشق نوجوانی ١٤ ساله با دخترکی ١١ ساله تماشاگران سریال را شوکه کرد. اتفاقی که صدای خیلی‌ها را در فضای مجازی درآورد

دوات آنلاین-در تلویزیون ایران تعداد سریال‌هایی که قصه تاثیرگذاری داشته باشند یا این‌که در روزهای پخش‌شان تبدیل شوند به موضوع صحبت‌های روزمره خانواده‌ها، کم‌شمارند. مهمتر از این هم این‌که در این معدود سریال‌هایی هم که موضوع بحث و جدل‌های خانواده‌ها می‌شوند، اکثریت با آنهایی است که به‌واسطه سوتی‌ها و گاف‌های روایی و داستانی‌شان سر زبان‌ها می‌افتند و نه مثلا به‌خاطر محاسنی- هر چند کمرنگ و کم‌تعداد...

 

یکی از این معدود سریال‌ها سری دوم سریال بچه‌مهندس است. سریالی درباره چند نوجوان که در یک پرورشگاه بزرگ شده‌اند (پرورشگاهی به ‌نام خانه خورشید- که اتفاقا نام اصلی این سریال نیز همین خانه خورشید بود و بعد به بچه‌مهندس تغییر یافت). سریالی که با کمتر متر و معیاری توقع پرسروصدا بودن و جنجالی‌بودن از آن می‌رفت. اما حالا نام این سریال به‌واسطه پرداختن به موضوعی چون کودک‌همسری که از حساسیت‌برانگیزترین و پرتکرارترین مباحث ماه‌های اخیر بوده، به ناگاه بدل شده به یکی از ترندهای مجازی. نامی که در قالب هشتگی پرکاربرد سیلی از اظهارنظراتی گاه متفاوت و متضاد را در اختیار قرار می‌دهد. بگذریم که در روزهای آغازین نمایش این سریال نیز گریم عجیب یکی از بازیگران این سریال، بچه‌مهندس را سوژه کاربران فضای مجازی کرده بود...

 

آغاز ماجرا

 ماجرا از آن‌جا آغاز شد که داستانی فرعی در این سریال درباره عشق نوجوانی ١٤ ساله با دخترکی ١١ ساله تماشاگران سریال را شوکه کرد. اتفاقی که صدای خیلی‌ها را در فضای مجازی درآورد. ماجرا را یک توییت عصبانی کلید زد: «در شرایطی که کوران مخالفت جامعه مدنی با کودک‌همسری رو شاهدیم، درست در همین زمان، شبکه دو صداوسیما، در سریال بچه‌مهندس داره رابطه عاطفی دو بچه دبستانی رو نشون می‌ده و کودک‌همسری رو ترویج می‌کنه. وااسفا». این توییت با یک رشته توییت عصبانی دیگر ادامه پیدا کرد: «واقعا جریان اصلی این سریال بچه‌مهندس چیست؟ تم روی پا ایستادن یک بچه از شیرخوارگاه هست یا همراهی با جریان کودک‌همسری تازه راه افتاده در کشور یا ترویج همان ژانر معروف عشق و عاشقی یا ترویج سند۲۰۳۰؟ » این یکی توییت هم با زبانی طناز حجت را بر مخالفان تمام کرد: «بزنید شبکه دو که مثبت ۱۸ شده».

 

بدآموزی

خیلی زود ماجرا به سمتی دیگر رفت و کاربران از کلیات گذشتند و شروع کردند به توصیف جزییات بدآموزی: «دو فصل سریال ساختن که آخرش پیام بدن کودک‌همسری خیلی‌ام خوبه! بچه ۱۵ ساله خیلی‌ام می‌فهمه». یا: «تو برای نوجوانی که داره سریال بچه‌مهندس ۲ رو می‌بینه می‌خوای نسحه بپیچی که کودک‌همسری ممنوعه؟؟» و این: «اگه برادر این سنی داشتید، متوجه می‌شدید که سریال بچه‌مهندس جز بیدار کردن هیجان جنسی‌شون کار دیگه‌ای نمی‌کنه! نوجوونا مخصوصا پسرها تو این سن به تلاش‌های پسره مثل کار کردن و... نگاه نمی‌کنن که، فقط جنبه‌های عاشقانه‌شو می‌بینن و به خودشون حق ازدواج میدن». پایان‌بخش بحث‌های مربوط به بدآموزی این سریال نیز از زبان کاربری بود که نوشت: «ترویج کودک‌همسری تا اون‌جایی پیش میره که دختر ۱۴ ساله (مژگان) برای پسر۱۶ ساله (جواد) شرط و شروط ازدواج می‌ذاره و بعدش هم شاد و خوشحال با هم می‌رن شهربازی»...

 

اتهامات

بعد نوبت بازیگران و دیگر عوامل سریال بود که مورد انتقاد قرار گیرند، به‌خصوص بازیگری چون بهاره رهنما که در فضای مجازی در مورد هر اتفاق مربوط یا نامربوط به یک چهره تلویزیونی نظر می‌دهد، اما در عمل می‌آید در سریالی با چنین پیامی بازی می‌کند: «حالا ما از صداوسیما انتظاری نداریم. موندم بازیگرایی که ادعای روشنفکری دارن چه جوری حاضر شدن توش بازی کنن». یا این یکی: «تبلیغ کودک‌همسری در تلویزیون، جالب اینجاست بهاره رهنما…». و این: «بهاره رهنما نمی‌یاد بگه داره با این سریال مبتذل کودک‌همسری رو ‌ترویج‌ می‌ده؟ «کاش بهاره رهنما و برزو ارجمند بگویند چرا در کاری بازی کردند که کودک‌همسری را تبلیغ می‌کند»!

 

دفاعیات کارگردان

عوامل سریال با  این‌که تاکنون نسبت به اتهام ترویج  کودک‌ همسری واکنشی نشان نداده‌اند،  اما شنیده‌های خصوصی حکایت از این دارد که چنین مسأله‌ای را قبول ندارند و همه‌چیز را سپرده‌اند به گذر زمان. بهاره رهنما هم که بیشتر از دیگر عوامل سریال زیر سوال رفته، اما به پرسش‌های خبرنگار «شهروند» پاسخی نمی‌دهد. اما علی غفاری کارگردان بچه‌مهندس این اتهامات را رد می‌کند: «نمی‌دانم کسانی‌که این اتهامات را می‌زنند، الزامات اولیه یک کار نمایشی را می‌دانند یا نه. نمی‌دانم می‌شود در شرایطی که هنوز بیش از ١٠ قسمت به پایان سریال مانده، آن را به چنین چیزی متهم کرد یا نه؟»...

 

علی غفاری با تاکید می‌گوید که ترجیح می‌دهد چند وقتی صبر کند و بعد از پایان ١٠ قسمت باقی‌مانده، اگر هنوز انتقادی در این زمینه وجود داشت، آن‌وقت به‌طور مفصل پاسخ انتقادات را بدهد:   «ما به‌هیچ‌وجه چنین نیتی نداشتیم که بیاییم و چنین چیزی را ترویج کنیم. البته گذشته از قصد داشته یا ناداشته‌مان، این کار را هم نکرده‌ایم. اما حیف که الان نمی‌توانم در این زمینه توضیح دهم، چون داستان لو می‌رود». علی غفاری البته می‌گوید که توقع چنین جنجالی را داشته‌اند:   «از همان اول می‌دانستیم که امکان چنین واکنش‌هایی وجود دارد. حالا هم ناراضی نیستیم. اصلا همین که فضایی ایجاد شده که درباره چنین مباحثی حرف زده و واکنش نشان داده شود، اتفاق خوبی است، حالا می‌خواهد این بحث‌ها به موضع‌گیری‌های مثبت یا منفی علیه ما بینجامد».

 

منتقدان زیر بار نمی‌روند

منتقدان تصویر کردن رابطه عاشقانه نوجوانان در سریال بچه‌مهندس اما عقیده دارند این‌که چه اتفاقی در پایان داستان رخ خواهد داد، چندان اهمیتی ندارد: «سریال بچه‌مهندس در نشان دادن روابط عاشقانه میان دو کودک سنگ‌تمام گذاشته. این‌که قصه با ازدواج کودکان به پایان برسد یا نه؛ مسأله نیست. مهم قبح ماجراست که با سیاست خاصی از بین می‌رود».

 

منبع: شهروند- دریا فرج‌پور

12jav.net

 

کلید واژه
دیدگاه‌ها
ناشناس 1399/02/28
من هر سه فصل سریال بچه مهندس را دیدم و از هر سه لذت بردم واز نظر من واقعا قشنگه به خصوص فصل سوم که الان داره بخش میشه ‌. اگه کسی می خواد در مورد یه سریال نظر بده باید تا آخرش ببیند تا ببینه اتفاقی می افتد نه با یکی دیدن یه قسمت یا دوقسمت یا یه فصل دو فصل با ید کامل ببیند . من که لذت بردم.😃
سارینا 1399/01/28
این سریال واقعا سریال خوب و جذابی هست همین که داره داستان یک پسر پرورشگاهی رو به تصویر میکشه واقعا عالیه
پریسا 1398/07/09
از سوتی ها و مارک های عجیبی ک تو فیلم بچه مهندس به دهه ۸۰نمیخورد ک بگذریم از دوتاش نمیشه گذشت ۱)اینکه هم جواد هم مژگان هردو سال۶۷ اومدن پرورش گاه اما سوتی بزرگ اینه ک سال تحویل سال ۷۴ ک همگی وایسادن عکس گرفتن مامان صدیقه زنده بود اما رو سنگ قبرش نوشته بود وفات۷۳ خدایی اینکه ماشین هارو نمیشه از سطح خیابون جمع کردو تهیه و فتوشاپ و جمع آوری مارک ها در حین فیلم برداری سخته نادیده میگیریم میگیم همه نسبت به مارک و ماشین اطلاع ندارن اما نصف بیشتر مخاطب ها سواد دارن ۷۴ و ۷۳ رو میبینن لطفا حواستون جمع باشه
مجید 1398/05/15
قصه فیلم رو به سمتی بردن که بایستی مادر جواد کشته بشه ، مثلا چه حُسنی داشت ، که اگر مادر و پسر همدیگه رو میدیدند ، اون حُسن ها از بین میرفت ؟ مت خودم که ۴۵ سال دارم با دیدن جنازه مادر جواد در حوض ، با این حالی که تا به اونجا طرفدار سریال بودم ، تلویزیون رو خاموش کردم . چقدر داشتم لذت میبردم اونجائیکه ، جواد داشت لباس نو میخرید که به دیدار مادرش بره . و یا مادرش خونه رو آب و جارو میکرد تا بچه اش بیآد . من نمیدونم چرا عوامل سازنده یه سریال به حال عاطفی بیننده و اون حقوقی که بیننده داره ، توجهی نمیکنن؟
مجید 1398/05/15
عوامل ساخت یه سریال بایستی کمی هم در فکر مردم باشند . که وقتی با هزار مشکلات پای تلویزیون میشینن و یه سریالی رو دنبال میکنن ؛ حالشون خوش بشه . امید در دل اونها زنده بشه . به خدا خیلی حالم بد شد وقتیکه جنازه مادر جواد رو تو حوض خونه اش دیدم . آخه من نمیدونم آیا عوامل سازنده سریال به این موضوع فکر نمیکنن که قشر عظیمی از بیننده ها ممکنه بچه های زیر ۱۵ سال باشند؟ و دیدن این صحنه چقدر میتونه تو روحیاتشون تاثیر منفی بذاره ؟
مجید 1398/05/15
من درباره بخش دوم صحبت داشتم . اونجا که یه مادری بعد از ۱۵ سال انتظار که همش در زندان بود و بچه ایی که این همه با امید میخواست مادرش رو ببینه و بیننده ایی که داشت ذوق میکرد از اینکه قهرمان داستانش داره به آرزوش میرسه ، یهویی همه چی عوض میشه و قتل صورت میگیره . آخه شما چرا حق و حقوق بیننده را رعایت نمیکنید؟ چرا همیشه بایستی نرسیدن تو ذهن همه ایجاد بشه ؟
Jasmine 1398/01/03
خدا رو شکر وقتمو واسه دیدن این سریال حروم نکردم. 😐
Zahra Nury 1397/12/25
باسلام و خسته نباشید مجدد.ببخشیدا اقا سپهر اولن این سریال جذاب اگه دوتا مخالف داشته باشه,کمه کم هفتاد میلیون طرفدار و بیننده داره,وهیچکس هم واکنش نشون نمیده,چون سریاله خوبیه,دوما شما نه کارگردانی,نه تهیه کننده اید,نه حتی منتقد سینما که میاید اظهار نظر میکنید که ایا این سریال ضعیفه,قویه و..سوما هم که هیچ بد اموزی ایی نداره و البته برعکس مشکلات جوانان و نوجوانان رو در مورد مسایل مختلف بیان میکنه.و در اخر هم اینم بگم,شمایی که اسم نداری,نمیدونم خانمی یا اقا,ولی شمایی که این حرفو میزنی,اینو بدون که تمام دخترا و پسرا زمانی که با سن بلوغ میرسن,بر اثر تحولاتی که تو روح و روانشون بوجود میاد,عشق و عاشقی رو یجورایی میفهمن.ودر ضمن,توی این سریا,اقای جواد جوادی,مثلا یه پسر۱۸ساله اند.پس لطفا از خودتون صحبت نکنید و انتقادات الکی نزارید,منم از خودم حرف نمیزنم.بازیگرم.یه چیزی میدونم که میگم.اگرم از این سریال خوشتون نمیاد,دنبال نکنید,با کم شدن دو تا بیننده,این سریال طرفداراشو از دست نمیده,باتشکر.یاعلی
Zahra Nury 1397/12/24
باسلام.اول تشکر میکنم از اقای غفاری کارگردان و بچه های زحمت کش پشت صحنه و بازیگران بسیار پرتلاش و هنرمند از جمله:اقای رحمانی,خانم جامی,خانم رهنما و....این مجموعه زیبا و دیدنی.بسیار هم سپاسگزارم از اینکه این سریال زیبا رو درست کردید و برای ما پخش کردید.تو این سریال بسیاری ازمشکلات نوجوانان توی زمینه:روابط عمومی,تحصیل,کار و درامد زایی و...به تصویر کشیده شده.باز هم خسته نباشید.برای همتون ارزوی سلامتی و تندرستی دارم.زهرا ۱۵ساله ار تهران
1397/11/16
متاسفم واسه ضعف کارگردانی و نویسندگی این فیلم.این فیلم خیلی بدآموزی واس بچه ها داره...صداوسیمای ایران هم دراین ک مجوزپخش ب این فیلم داشته ضعف داره...دوتا بچه ۱۴ساله بخصوص ی پسرنمیتونه عاشق بشه

نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.