الگوی غذایی نامناسب؛ عامل اصلی انواع بیماری‌ها

دوات آنلاین-حداکثر ۲۵ تا ۳۰ درصد انرژی مورد نیاز روزانه بدن باید از چربی‌ها تامین شود و دریافت بیش از این مقدار چربی، منجر به اضافه دریافت آن و حرکت کردن به سمت بیماری‌ها و ریسک فاکتورهای بیماری‌زا می‌شود.

بسیاری از بیماری‌هایی که به آنها مبتلا می‌شویم به دلیل رژیم غذایی نامناسب است. دکتر زهرا عبداللهی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت نیز بر این موضوع تاکید دارد. توصیه‌های این پزشک می‌تواند ما را در اصلاح عادات غذایی کمک کند:

• در حال حاضر بیماری‌های غیرواگیر مهم‌ترین عامل مرگ و میر در کشور است. الگوی غذایی مردم، مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر دیابت، بیماری‌های قلبی - عروقی، سرطان‌ها، فشارخون، قندخون و چاقی و اضافه وزن است.

• امروزه با مصرف تنقلات، فست فودها و تغییر سبک زندگی مردم، میزان بیشتری از چربی، نمک و قند وارد بدن انسان می‌شود. بنابراین ریسک ابتلا به انواع بیماری‌ها افزایش پیدا می‌کند. در مقابل مصرف سبزی‌ها، میوه‌ها و تحرک مردم نیز کاهش یافته است.

• درحال حاضر سرانه مصرف قند روزانه مردم در ایران ۶۶ گرم است؛ درحالیکه میزان قند روزانه توصیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت ۲۵ گرم است؛ یعنی میزان استاندارد مصرف قند در روز باید معادل پنج حبه قند یا ۵ قاشق مرباخوری شکر باشد.

• مردم باید از مصرف نوشابه‌های گازدار پرهیز کنند. هر قوطی نوشابه گازدار، بین ۲۸ تا ۳۰ گرم شکر دارد؛ بنابراین چنانچه در روز فقط یک قوطی نوشابه گازدار مصرف شود، به تنهایی بیش از میزان توصیه شده بوده و اگر مواد قندی سایر خوراکی‌های روزانه نیز به الگوی غذایی مردم افزوده شود، فرد با اضافه دریافت قند روبرو خواهد بود. 

• طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت، میزان مصرف نمک روزانه برای افراد عادی باید کمتر از ۵ گرم و برای افراد بالای ۵۰ سال باید کمتر از ۳ گرم باشد. ایرانی‌ها حدود دو تا سه برابر بیشتر از میزان توصیه شده جهانی، یعنی ۱۰ گرم نمک در روز مصرف می‌کنند. با مصرف بی رویه نمک، ریسک ابتلا به فشارخون، سکته قلبی، پوکی استخوان و سرطان معده نیز افزایش پیدا می‌کند.

• حذف نمکدان از سفره‌ها، یکی از راهکارهای کاهش مصرف است. از جمله راهکارهای دیگر کاهش مصرف نمک، به حداقل رساندن استفاده از آن موقع طبخ غذا و کاهش مصرف شورجات و فست فودها است.

• حداکثر ۲۵ تا ۳۰ درصد انرژی مورد نیاز روزانه بدن باید از چربی‌ها تامین شود و دریافت بیش از این مقدار چربی، منجر به اضافه دریافت آن و حرکت کردن به سمت بیماری‌ها و ریسک فاکتورهای بیماری‌زا می‌شود.

• طبخ غذا به صورت سرخ شده با حجم زیاد روغن باید محدود شود. خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی و چاقی و اضافه وزن با مصرف بی‌رویه روغن و چربی افزایش پیدا می‌کند.

• مصرف روغن جامد به دلیل داشتن اسیدچرب اشباع توصیه نمی‌شود. روغن‌های گیاهی مایع که اسید چرب ترانس کمتر از ۲ درصد دارند، برای مصرف مناسب‌تر هستند، مثلا روغن کنجد، روغن آفتابگردان، روغن کلزا.

• حتی روغن‌های گیاهی مایع نیز باید به میزان محدود مصرف شوند. خانم ها معمولا عادت دارند، با در دست گرفتن بطری روغن، آن را به غذا اضافه کنند، درحالیکه این طرز استفاده منجر می‌شود، به یکباره حجم زیادی روغن به غذا اضافه شود که قابل بازگشت هم نیست. بنابراین برای کنترل حجم روغن مصرفی باید آن را با قاشق اندازه بگیرند و اضافه کنند.

• چربی‌های حیوانی نیز توصیه نمی‌شود؛ چراکه اسیدهای چرب اشباع بالایی در این نوع چربی وجود دارد.